________________
३१२
चतुर्थः पादः
( सूत्र ) त्रसेर्डर - बोज्ज - वज्जाः ।। १९८।।
(वृत्ति) त्रसेरेते त्रय आदेशा वा भवन्ति । डर । बोज्जइ। वज्जइ। तसइ। (अनु.) त्रस् (या धातू) ला (डर, बोज्ज आणि वज्ज) असे हे तीन आदेश विकल्पाने होतात. उदा. डरइ...वज्जइ. (विकल्पपक्षी :-) तसइ.
( सूत्र ) न्यसो णिम - णुमौ ।। ९९९ ।।
( वृत्ति) न्यस्यतेरेतावादेशौ भवतः । णिमइ । णुमइ ।
(अनु.) न्यस्यति ( न्यस्) (या धातू) ला (णिम आणि णुम असे) हे आदेश होतात. उदा. णिमइ,णुमइ.
( सूत्र ) पर्यस: पलोट्ट - पल्लट्ट - पल्हत्था: ।। २००।।
(वृत्ति) पर्यस्यतेरेते त्रय आदेशा भवन्ति । पलोट्टई। पल्लट्टइ। पल्हत्थइ। (अनु.) पर्यस्यति ( पर्यस्) ( या धातू) ला (पलोट्ट, पल्लट्ट आणि पल्हत्थ असे) हे तीन आदेश होतात. उदा. पलोट्टइ... पल्हत्थइ.
(सूत्र) निःश्वसेर्झङ्खः ।। २०१ ।।
(वृत्ति) नि:श्वसेर्झङ्ख इत्यादेशो वा भवन्ति । झख । नीसस । (अनु.) नि:श्वस् (या धातू) ला झख असा आदेश विकल्पाने होतो. उदा. झखइ. ( विकल्पपक्षी :-) नीससइ.
( सूत्र ) उल्लसेरूसलोसुम्भ - णिल्लस- पुलआअ - गुञ्जोल्लारोआ: ।।२०२ ।। (वृत्ति) उल्लसेरेते षडादेशा वा भवन्ति । ऊसलइ । ऊसुम्भइ । णिल्लसइ । पुलआइ । गुञ्जोल्लइ । ह्रस्वत्वे तु । गुजुल्लइ । आरोअइ। उल्लसइ । (अनु.) उल्लस् (या धातू) ला ( ऊसल, ऊसुम्भ, णिल्लस, पुलआअ, गुञ्जोल्ल आणि आरोअ) असे हे सहा आदेश विकल्पाने होतात. उदा. ऊसलइ... गुञ्जोल्लइ; (गुञ्जोल्लइ मधील ञ्जो) हस्व झाला असता गुजुल्लइ (असे रूप होईल); आरोअइ. (विकल्पपक्षी :-) उल्लसइ.