________________
॥ वेरज्जविरुद्धरज्जपगयं ॥
[सुत्तं ] नो कप्पइ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा वेरज्जविरुद्धरज्जंसि सज्जं गमणं सज्जं आगमणं सज्जं गमणागमणं करित्तए । जो खलु निग्गंथो वा निग्गंथी वा वेरज्जविरुद्धरज्जंसि सज्जं गमणं सज्जं आगमणं सज्जं गमणागमणं करेइ करितं वा साइज्जइ, से दुहओ विइक्कममाणे आवज्जइ चाउम्मासियं परिहारट्ठाणं अणुग्घाइयं ॥१-३७॥
संबंधे इमं
-
चारो ति अइपसंगा, विरुद्धरज्जे वि मा चरिज्जाहि ।
इय एसो उवघाओ, वेरज्जविरुद्धसुत्तस्स ॥२७५९ ॥
" चारो त्ति अइपसंगा०' गाहा । कण्ठ्या । उवग्घाओं सम्बन्ध इत्यर्थः ।
11
वेरं जत्थ उ रज्जे, वेरं जायं व वेररज्जं वा ।
जं च विरज्जइ रज्जं, रज्जेणं विगयरायं वा ॥२७६० ॥
सज्जग्गहणा तीयं, अणागयं चेव वारियं वेरं ।
पन्नवग पडुच्च गयं, होज्जाऽऽगमणं व उभयं वा ॥२७६१॥
"वेरं जत्थ उ० " [" सज्जग्गहणा तीयं ० " ] गाहाद्वयम् । यस्मिन् राज्ये वेरमुत्पन्नं,
जम्मि वा रज्जे सांप्रतं वेरमुत्पन्नं, जे वा रज्जा खोभप्पिया, जस्स वा रण्णो रज्जं विरज्जए । रज्जेण विगयरायं वत्ति अन्नरायकमित्यर्थः । सज्जग्रहणात् अतीतं च अणागतं च वारिअं भवइ । प्रज्ञवकं प्रतीत्य यो यस्मिन् व्यवस्थितः गतः आगतो वा उभयं वा । एष सूत्रार्थः । निर्युक्तिविस्तरः
नामं ठवणा दविए, खेत्ते काले य भाववेरे य ।
तं महिसवसभवग्घा, सीहा नरएसु सिज्झणया ॥२७६२॥ [ नि० ]
"नामं ठवणा० गाहा । दव्वे वेरं दव्ववेरं । जस्स दव्वे वेरं उप्पज्जइ, खेत्तवेरं जस्स खेत्तनिमित्तेण वेरं उप्पज्जइ, जम्मि वा खेत्ते वेरं वन्निज्जइ । काले- जम्मि काले वेरं उप्पज्जइ वण्णिज्जइ वा । भावे वेरे इमं उदाहरणं - एक्काओ गामाओ गावीओ चोरेहिं अक्खित्ताओ । जो