________________
186
EXTRACTS FROM MANUSCRIPTS
जन्मस्थेमयं समस्तजगतां यस्यैव लीलायितं यस्मिन्नायतते भवस्थिर महारोगक्षयः प्राणिनाम् । तद्ब्रह्मादिभिरप्यगभ्यविभवं विश्वाधिकं शाश्वतं साम्बब्रह्मरसालमुल रसिकं साक्षात्क्रियासं सदा ॥ २ ॥ यत्कुमारिलमतानुसारिणा निर्मितं विधिरसायनं मया । पद्यरूपमनतिस्फुटाशयं तत्सुखावगतये विविच्यते ॥ ३ ॥
प्रारिप्सितप्रकरणस्याविघ्नपरिसमाप्तये सूत्रकारस्य महर्षश्वचरणस्मरणरूपं
मङ्गलमाचरन्नेव प्रकरणारम्भं तावदाक्षिप्य परिसमाधत्ते ॥ विख्याता मुनिवर्यमुक्तिषु विधास्तिस्रो विधिस्रोतसामाचार्यैर्विशदं विविक्तविषयास्ताश्च व्यवस्थापिताः । किं तत्रास्ति विचार्यमार्थमार्थते मार्गे निसर्गोज्ज्वले नानोदाहरणैस्तु ताः प्रविशदीकर्ते प्रवर्तीमहे ॥ १ ॥
मुनिवर्यस्य भगवतो जैमिनेः सूत्रेषु विधिर्वा स्यादर्शपूर्वत्वात् । नियमार्था वा श्रुतिरुच्यते । परिसंख्या इत्येवमादिषु त्रयो विधिप्रकाराः प्रसिद्धाः अपूर्वविधिः । नियमविधिः । परिसंख्याविविचेति । ते च भट्टपादैः परस्परासंकीर्णविषयतया स्पष्टमेवोपपादिताः ॥
1
Ends :
॥ ४१ ॥ यदि प्राकृतहविषामविशेषेणाभ्युदयेष्टिदेवताभ्यो विभजनमिति मतं तदा दधिातयोरपि सर्वदेवतान्वयः स्यात् । उत्तरत्र तयोर्विशिष्य संकीर्त्तनं स्थविष्टैरनिष्ठैश्च तंडुलैः सहस्रपणनियमार्थं स्यात् । अथ वक्ष्यमाणप्रकारेण विभजनविधिस्त्रेधा तण्डुलान् विभजेदिति वाक्येऽगीक्रियते । तथा च दधिशृतयोवक्ष्यमाणदेवता विशेषव्यवस्था न भज्यत इति मतं तदोपांशुयाज्ये वक्ष्यमाणे देवतान्वयप्रकारो नास्तीति विभजनवाक्यं तद्विषयवेनार्थवन्न भवेत् । तण्डुलदधिनृतेषु तु तत्तद्वाक्यैरेव तथा तथा
