________________
टीका
श्र० २
११५
समुक्तः अत्र सत्कार पुरस्कार परौषहः साधुभिः सोढः श्रावकेण तु न सोढ इति अथ सत्कारे सति प्रज्ञा प्रकर्षापकर्ष विफलत्वं न विधेयं अतः प्रज्ञापरोषहापि सोढव्यः सेनूर्णमए पूव्व' कम्मानार फलाकडा जेणाहं नाभिजाणामि पुट्ठोकणेय कहुई 8 ग्रह पच्छा उज्जन्ति कम्माणाण फलाकडा एवमस्मासि अप्पा नचा कमविवागयं ४९ प्रज्ञापरोषहोपि द्विधा सोढव्यः प्रज्ञा प्रकर्षे सति एवं चिन्तनीयं येन कारणेन केनापि पुरुषेण कई कुत्रचित् प्रश्न पृष्टः सन् न अक्षं पुरुष प्रश्नोत्तरं जानामि तत्प्रश्रस्योत्तरं ददामि सेनूनं इति तनूनं मया पूर्व पूर्वजन्मनि ज्ञानफलानि कर्माणि शतानि ज्ञान' फलं येषां तानि ज्ञानफलानि श्रुत ज्ञानाराधनादीनि अथ इदानीं ज्ञानफलानि कर्माणि कृतानि पश्चादुदेष्यन्ति पथादुदयं प्राप्तान्ति कर्मणां विपाकं ज्ञात्वाएवं आत्मानं त्वं आवास्य भो शिष्य न तु प्रज्ञा प्रकर्षे गवं कुर्याः इत्यर्थः प्रज्ञा प्रकर्षे श्रयमर्थः कार्यः अथ प्रकर्ष पक्षे प्रज्ञाहीनत्वे अर्थ वदति येन केनचित्पुरुषेण कस्मिन्चित् सुगमेपि जीवादिप्रश्न पृष्टः सन् अहं नाभिजानामि तदूनं मया पूर्व पूर्वभवे अज्ञान फलानि धर्माचार्य गुरु श्रुतनिन्दारूपाणि कर्माणि कृतानिततोहं प्रज्ञाहीनः सनातोस्मि अथाज्ञानफलानि कृताति कर्माणि अपि पश्चात् अग्रे तनजन्मनि उज्जन्ति उदेवन्ति उदयं प्राप्सान्ति इति कर्मविपाकं ज्ञात्वा एवं आमान' आवासयउदय प्राप्तानां ज्ञानावरणकर्माणां विघाताय यत्नः कार्यः इत्यात्मानं अनुशासयेत्यर्थः अतोहि प्रनोदये हर्षो न विधेयः प्रज्ञाभावे विषादे कतेहि श्रार्त्त ध्यानपरत्वं न स्यात् प्रज्ञापकर्षोपरिकालिका चार्यसागरचन्द्रयोः कथा जय नीतः कालिकाचार्याः प्रमादिनः स्वशिष्यान् मुक्तासुवर्ण कूले स्वशिष्य सागरचन्द्रस्य समीपे प्राप्तासागरचन्द्रस्तु तानेकाकिनः समायातान् नोपल चयति कालिकाचार्या अपि न किञ्चित्स्वस्वरूपोपलक्षणं दर्शयन्ति अन्यदा सागरचन्द्रेण पर्षदि सिद्धान्त व्याख्यानं प्रारब्धंचमत् कृतालोका सागर चंद्रव्या ख्यानं प्रशंसन्ति कालिकाचार्याणां सागरचन्द्रेण पृष्ठं मदृद्व्याख्यानं कीदृशन्तैरुक्त' भव्यन्ते न च आचार्यः समं तर्कवादः प्रारब्धः परन्तुल्य तयावत्तुं
************************************ राय धनपतसिंह बाहादुर का आ० सं०४०. ४१ मा भाग
