________________
૬૮
त्रीणि अम्बकानि यस्य स त्र्यम्बको रुद्रस्तं त्र्यम्बकं यजामहे (सुगन्धि ) सुष्टुगन्धिम् (पुष्टिवर्द्धनम् ) पुष्टिकारकमिवोर्वारुकमिव फलं बन्धनादारोधनात् मृत्योः सकाशान्मुञ्चस्व मां कस्मादित्येषामितरैषा पराभवति ।
અર્થ - આ મંત્રના રચયિતાએ પણ આનો અર્થ એજ કરેલ છે. આનો સીધો અક્ષરાર્થ આ છે કે ત્રણ નેત્રોવાળા શિવજીની પૂજા અમો કરીએ છીએ. સુગંધવાળુ પુષ્ટિકારક તડબુચ જેમ સ્વયંની લતાથી અલગ થઈ જાય છે. તે પ્રમાણે અમોને મૃત્યુથી બચાવીને મોક્ષપદની પ્રાપ્તિ કરાવો ઇતિ. દેખો આ વાક્યથી ઇશ્વર શરીરધારી છે તે સિદ્ધ થાય છે. કારણ કે આંખો હોવી તે શરીર વિના અસંભવ વાત છે. પરંતુ સ્વામી દયાનંદે યંબક પદનો અર્થ ત્રણલોકની રક્ષા કરવાવાળા લખેલ છે. પરંતુ આ પદનો અર્થ કોઈ પ્રકારથી પણ થઈ શકતો નથી. અને દેખો મનુસ્મૃતિના ચોથા અધ્યાયના ૧૨૫ ન ના શ્લોકમાં પણ લખેલ છે આ પ્રમાણે -
मैत्रं प्रसादनं स्नानं दन्तधावनमज्जनम् । पूर्वाण्ह एव कुर्वीत देवतानाञ्च पूजनम् ॥
આનો અર્થ આ છે કે શૌચાદિ સ્નાન અને દંતધાવન આદિ કરવું અને દેવતાઓનું પૂજન પ્રાતઃકાલ (સવારમાં) કરવું જોઈએ દેખો અહિયાં પણ દેવતાઓની પૂજાથી મૂર્તિપૂજા સિદ્ધ થાય છે. આ પ્રમાણે...
