________________
૧૫૧
સાંભળીને વંદન કરવા માટેની થઈ. આથી નેમિનાથ ભગવાન પાસેથી સાંભળીને બીજાને કૃષ્ણવંદનની કેમ નહીં થઈ ? આ પ્રશ્ન થઈ શકતો નથી રામચંદ્રને ભાઈનું કાલ્પનિક મરણ સાંભળીને લક્ષ્મણજીનું મરણ થયુ અને હજારો સ્વયંના ભાઈઓનું સાચું મરણ દેખીને પણ અન્યનું મરણ કેમ નથી થતું, કહેવું પડશે કે ભાવોની ભિન્નતા ત્યારે તો ઉપરમાં પણ આ સમજવું જોઈએ દ્રવ્ય અને ભાવમાં ભેદ નહીં માનવાવાળા કોઈ ઉલ્લુને કપડા અને દોરો, પાષાણ ટુકડો અને મૂર્તિ આદિ દૃષ્ટાંત સંભળાવીને ભલે તમો લોકોને ધોખામાં નાખી શકો પરંતુ તેઓના ભેદને સમજવાવાળા વિદ્વાનોની આગળ આ દાખલો અજ્ઞાનતાની લીલા હોય તેમ ખ્યાલ આવે છે સિદ્ધ થયેલા તીર્થંકર અને દ્રવ્ય નિક્ષેપાનો સામાન્ય જવાબ પહેલાના કથનમાં આવી ગયો છે કારણ કે સિદ્ધ પણ ભાવ અરિહંત હોય ત્યારે તો બે પદ જુદા માનવાની જ શું જરૂરત ? અને કોઈ સિદ્ધાંતથી પરિચિત મનુષ્ય આ કહી શકે જ નહીં કે સિદ્ધભાવ અરિહંત છે એથી દ્રવ્ય અરિહંત કહેવું પડશે. કારણ કે તીર્થંકરનો ભાવી પર્યાય સિદ્ધ અવસ્થા અને સિદ્ધ ભગવાનના ભૂત પર્યાય તીર્થંકર
આ પ્રકારના સ્વરૂપમાં ભેદને ગ્રહણ કરવાવાળા સિદ્ધાંતવાદી, સિદ્ધાવસ્થામાં હોવામાં તીર્થંકરને દ્રવ્યનિક્ષેપ સંદેહ વગર સ્વીકારી શકે છે. માત્ર અજ્ઞાની જ ઉલ્ટી-સુલ્ટી વાતો બનાવીને નિક્ષેપના સ્વરૂપને વિપરિત વર્ણનથી સ્વીકારે છે દૃષ્ટાંત પણ