________________
*
દશમા ગણના ધાતુનું રૂપ બનાવવા માટેના નિયમો :દશમા ગણના ધાતુઓને ગણની નિશાની ગય લાગતા અંત્ય કોઈ પણ સ્વરની અને ઉપાંત્ય એ ની વૃદ્ધિ થાય. તેમજ ઉપાંત્ય હૃસ્વસ્વરનો ગુણ
થાય છે. દા.ત. * ૬ ૬ + ય = + માર્ + ય = હારય (અંગ) વારયતિ (રૂપ)
“પુષ' કે ઘુષ + ય = ૬ + મ + ૬ + ય = ઘોષય (અંગ) ઘોષથતિ (રૂપ) અપવાદઃ , T[, ર, પ્રથ, પૃ૬, પૃ[ આ છ ધાતુઓ દસમા ગણના હોવા છતાં ધાતુના સ્વરમાં ગુણ/વૃદ્ધિ થાય નહિ. દા.ત. * ઋક્ + ક્ + ય = થય (અંગ) ઋથતિ (રૂપ) પણ.. 1થતિ રૂપ ન થાય. આ નિયમ ગોખવા ખૂબ જ જરૂરી છે. દરેક ધાતુનું રૂપ બનાવો ત્યારે આ
નિયમ તેને લાગુ પડે છે કે નહીં ? તે ખાસ ચેક કરી લેજો. * પ્ર. પુ. માં સમદ્ ના રૂપો, દ્વિ. પુ. માં યુષ્ય ના રૂપો જોયા. તૃ. . માં “તન્ના રૂપો હવે જોઈએ.
તત્ - સર્વનામની પ્રથમા વિભક્તિ
એ. વ. દ્વિ.. બ.વ. રૂ૫ - સ: તૌ તે ગુ. અર્થ - તે તે બે તે બધાં ગોખવા માટે આખું રૂપ -
એ. વ. દ્ધિ.વ. બ.વ. વિ. - ૩ઃ
તૌ દ્વિ. વિ. - ત૬
” तान् ત. વિ. - તેન તામ્યમ્ ૨. વિ- તબૈ ” તેષ્યઃ ૫. વિ. - તક્ષ્મત " વિ. - તક્ષ્ય तयोः
तेषाम् સ. વિ. • તમિત્ આ સરલ સંસ્કૃત-૧ ૪૪૪ ૧૮ ૨૪૪૪૪૪૪ પાઠ-
૧૪
૪
तेषु