________________
પાઠ
3
પરસ્મૈપદ – વર્તમાનકાળ – દ્વિતીય પુરુષ
-
-
એ.વ.
હિ.વ.
દ્ધિ. પુ.
सि
થ:
રૂપ
वदसि
वदथः
ગુ.અ.
| તું બોલે છે. | તમે બે બોલો છો. ૧લો ગણ આપણે જોઈ ગયાં. આ પાઠમાં ૪થો ગણ જોઈએ ઃ
નિયમ ઃ- ૪થા અને ૬ઠ્ઠા ગણના ધાતુઓને ગણની નિશાની (ય, અ) લાગે ત્યારે ધાતુના સ્વરમાં લેશમાત્ર ફે૨ફા૨ થતો નથી.
દા.ત. ‘નૃત્’ = નાચવું [૪થો ગણ પ૨સ્મૈપદ]
બ.વ.
थ
वदथ
તમે બધાં બોલો છો.
નૃત્ + ય (ગણની નિશાની) + મિ = નૃત્યામિ [૪થો ગણ] હું નાચું છું. સુત્' = સર્જન કરવું, [૬ઠ્ઠો ગણ પ૨સ્મૈપદ]
મૃત્ + ઞ (ગણની નિશાની) + મિ - મૃગામિ હું સર્જન કરું છું.
=
ધાતુઓ
હવે ૧લા ગણના આપણે એવા ધાતુ જોઈએ કે જે ધાતુ જુદા હોય અને તેના આદેશ જુદા થતાં હોય. રૂપ બનાવવામાં તે આદેશ જ કામ લાગશે. મૂળધાતુ પણ ગોખવા જરૂરી છે. કારણ કે આગળ તેની જરૂરત પડશે. જેમ કે, મૂળધાતુ ત્ત્વમ્, આદેશ ગજ્
T∞ + ઞ + મિ = ગચ્છામિ = હું જાઉ છું.
ગણ-૧ :
નમ્ (nછ્) = જવું [To go] દસ્ (પચ્) = જોવું [To see]
સ્થા (તિર્) = ઊભા રહેવું
ગણ-૪ :
વ્ = ક્રોધ કરવો [To be angry] પુખ્ = પોષવું [To nourish]
નૃત્ = નાચવું [To dance]
[To stand] | નર્[ = નાશ થવો [To be destroyed]
=
આપવું [To give]
વા (ય∞) પા (પિત્) = પીવું [To drink]
વાવ્ = ખાવું [To eat]
જીજી સરલ સંસ્કૃતમ્-૧ ૨.૨૪ ૧૨૪.જી.જી.NEET પાઠ-૩ ૨૪
તુક્ = ખુશ થવું [To be happy] મુદ્ = મૂંઝાવું, ઘેલા થવું
[To be confused]
