________________
+
+
+ I
+
+
2. 5 અનુનાસિક + 4 અંતઃસ્થ + 14 સ્વર = 23 વર્ણ = “અધુ' 3. 5 અનુનાસિક + 4 અંતઃસ્થ + 3 ઉષ્માક્ષર અને ૬ આ 13
સિવાયના વ્યંજનને “20' કહેવાય. વ્યંજનનું વર્ગીકરણ :
13 અઘોષ વ્યંજન | 2. 25 સ્પર્શવ્યંજન + 20 ઘોષ વ્યંજન
03 ઉષ્માક્ષર = 33 વ્યંજન
+ 04 અંત:સ્થ
મહાપ્રાણ
= 33 વ્યંજન સ્વરવિચાર :- વ્યંજનને સહાયક સ્વર છે. સ્વર વિના વ્યંજનનું ઉચ્ચારણ શક્ય નથી. માટે હવે સ્વરને ઓળખીએ :સ્વર-14 તેમાંથી... * હૃસ્વસ્વર – 5 * દીર્ઘ સાદા સ્વર- 5
* દીર્ઘ સધ્યક્ષર – 4 - હૃસ્વ સ્વર – એ, રૂં, ૩, 2, 7 દીર્ઘ સ્વર – F સાદા- મા, રૂં, , ૨, 7 + 5
L સધ્યક્ષર- 9, 9, , , +
I
સભ્યક્ષર એટલે શું? સચ્ચાર કોને કહેવાય? ગ કે આ + ડું કે ડું = T 1 આ ચાર સ્વર
કે + U = 0 | બે સ્વરની સંધિથી એ કે આ + ૩ કે ૪ = | બનતા હોવાથી
કે + આ = ગૌ “સધ્યક્ષર' કહેવાય છે. - શબ્દના બે અંશ – ૧. પ્રકૃતિ ૨. પ્રત્યય ૧. પ્રકૃતિ
૨. પ્રત્યય ધાતુ નામ ધાતુના 17 નામના > ધાતુ - જે મૂળ શબ્દો ક્રિયાને જણાવે છે દા.ત. “પ, વત્, “નમ્' વગેરે. > નામ જે મૂળ શબ્દ વસ્તુને જણાવે છે. દા.ત. "વૃદ, “વીસ”, “નૃપ' વગેરે. > રૂપ + મૂળ શબ્દોને પ્રત્યય લાગવાથી જે શબ્દો વાક્ય પ્રયોગમાં બોલાય
તેને રૂપ કહે છે. ટિશ સરલ સંસ્કૃતમ્-૧ .ર જ છે.. પાઠ-
૧૪
