________________
आगम
(४०)
"आवश्यक- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः ) भाग-३ अध्ययनं [-], नियुक्ति: [६०८], विभा गाथा [-], भाष्यं [१३२...], मूलं - /गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक नियुक्ति: एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत सूत्रांक
**
*
तजीवतस्सरीरंति संसओ नवि अ पुच्छसे किंचियपयाण य अत्थं न याणसी तेसिमो अत्यो ॥६०८॥ * हे आयुष्मन् !-वायुभूते! तवायं संशयो, यदुत-स एव जीवस्तदेव च शरीरमिति, नापि च पृच्छसि किञ्चित्र विदिताशेषतत्त्वं महक्षणं क्षोभात् , अयं च संशयस्तव विरुद्धवेदपदश्रुतिनिवन्धनः, तेषां च वेदपदानामर्थ न जानासि तेन संशयं कुरुषे, तेषां च तव संशयनिबन्धनानां वेदपदानामयमों-वक्ष्यमाण इति गाथार्थः। तानि चामूनि परस्परविरुद्धानि बेदपदानि-विज्ञानधन एवैतेभ्यो भूतेभ्यः समुत्थाय पुनस्तान्येवानुविनश्यति, न प्रेत्य संज्ञाऽस्ति' इत्यादि, तथा-'सत्येन लभ्यस्तपसा ह्येष ब्रह्मचर्येण नित्यं ज्योतिर्मयो हि शुद्धो यं पश्यन्ति धीरा यतयः संयतात्मान' इत्यादि च, पतेषां चायमर्थनव बुद्धौ प्रतिभासते-न देहात्मनो दसंज्ञास्ति, विज्ञानपनेत्यादीनां व्याख्या पूर्ववत्, नवरं न प्रेत्य में
संज्ञाऽस्ति भूतसमुदयमात्रधर्मत्वाच्चैतन्यस्य, तेन चामूनि किल शरीरातिरिकास्मोच्छेदपराणि वर्तन्ते, 'सत्येन लभ्य-18 दास्तपसा ह्येष' इत्यादीनि तु दहातिरिक्तात्मप्रतिपादकानि ततः संशयः, युक्ता च भूतसमुदायमात्रधर्माता चेतनायाः, तस्याः |
भूतसमुदायमात्र एवोपलम्भात् गौरतादिवत्,प्रत्यक्षादिप्रमाणगोचरातिकान्तश्च देहातिरिक्त आत्मा इति,तत्र वेदपदानां चार्थी न जानासि, चशब्दात् युक्तिहृदये च, तेषामयमर्थः-तत्र विज्ञानघनेत्यादीनां वेदपदानामधः प्रागेव व्याख्यातः, सत्येन 18 लभ्य इत्यादीनि तु सुप्रतीतानि भूतातिरिक्तारमप्रतिपादकानि, तथाहि-सत्येन-सत्यवचनेन तपसा-अनशनादिरूपेण
ब्रह्मचर्येण च स्फुट नित्य-नियमेन ज्योतिर्मयो-ज्ञानमयः शुद्धो भवति, यं तथाभूतमात्मानं धीराः-परमज्ञानकलिता +यतयो-महर्षयः संयत्तात्मानो-ध्यानै कनिषण्णाः पश्यन्ति, न च चेतनाया भूतसमुदायमात्र एवोपलम्भात् भूतधर्मता,
दीप अनुक्रम
4
5
~63~
