________________
आगम
(४०)
आवश्यक'- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः) भाग-३ अध्ययनं [१], नियुक्ति: [८०९], विभा गाथा ], भाष्यं [१५०...], मूलं - /गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक' नियुक्ति: एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत
सूत्राक
हाराणुसारओ सेसया पयाहिणओ। अह य तिरियदिसाओ उहुं विमला तमा वाऽहो॥१॥ऐन्द्री दिक् विजयद्वारानुसारतः प्रतिपत्तव्या, यत्र विजयवारं सा ऐन्द्रीति भावार्थः, शेषाः सप्त ऐशानीपर्यन्तास्तस्याः प्रदक्षिणात:-प्रादक्षिण्येन बोद्धव्याः, ताश्च तथैव प्राग्भाविता, एताश्चाष्टावपि रुचकात् (तिर्यक) प्रव्यूढत्वात् तियें ग्दिश इति व्यवहियन्ते, रुचकादूर्व प्रवृत्ता विमला, रुचकस्याधः प्रवृत्ता तमा इति । उक्ता क्षेत्रदिक, सम्प्रति तापक्षेत्रदिकू वक्तव्या, तत्र तपनं.तापः सूर्यकिरणस्पशोज-18 नितः प्रकाशात्मकः परितापः तदुपलक्षितं क्षेत्रं तापक्षेत्रं तदेव दिक्, अथवा तापयतीति तापः-सविता तदनुसारेण क्षेत्रारिमका दिक्तापक्षेत्रदिकू, सा च सूर्यायत्तत्वानियता, तथा चाह-जेसि जत्तो सूरो उदेइ तेसिं तई हवइ पुबा । तावक्खित्तदिसाओ8 पयाहिणं सेसयाओ सिं ॥१२॥(आचा. नि.४१) येषां-भरतादिक्षेत्रनिवासिना मनुष्याणां यतो-यस्यां दिशि सूर्य उदेति-उद्गच्छति सा तेषां पूर्वा भवति, पूर्वेति व्यवहियते, तासां चैवमनियतानां पूर्व दिशां प्रदक्षिण-प्रादक्षिण्येन शेषा अपिआग्नेय्यादिकास्तापक्षेत्रदिशः प्रतिपत्तव्याः, एवं च सति सर्वेषामपि भरतैरावतपूर्वविदेहापरविदेहवास्तव्यानां मनुष्याणां | मेरुरुत्तरतो लवणसमुद्रो दक्षिणतः, उक्का तापक्षेत्रदिक, साम्प्रतं प्रज्ञापकदिग वाच्या, तत्र प्रज्ञापयति-सूत्रार्थ प्ररूपयति। शिष्येभ्य इति प्रज्ञापको-व्याख्याता तदाश्रयेण दिक् प्रज्ञापकदिक्, तत्स्वरूपनिरूपणार्थमाह-पन्नवओ जयभिमुहो सा पुषा सेसिआ पयाहिणओ। तस्सेवऽणुगन्तथा अग्गेआई दिसा नियमा॥शा प्रज्ञापको यस्या दिशोऽभिमुखस्तिष्ठति सा पूर्वा, शेषास्त्वाग्नेय्यादिका दिशो नियमात् तस्यैव प्रज्ञापकस्य प्रदक्षिणातः-प्रादक्षिण्येनानुगन्तव्याः। उक्का प्रज्ञापकदिक, सम्पति भावदिय वकव्या, सा चाष्टादशविधा, दिश्यते अयममुकासंसारीति यया सादिक भावः पृथिवीत्वादिलक्षणः पर्यायः स
दीप अनुक्रम
6
+
मा.सू.७४
In den in
~293
