________________
आगम
(४०)
प्रत
सूत्रांक
[-]
दीप
अनुक्रम
H
आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (निर्युक्तिः+वृत्तिः) भाग-३
अध्ययनं [ - ], निर्युक्तिः [७८२-७८३ ], वि०भा० गाथा [-] भाष्यं [ १४३], मूल [- / गाथा-] रत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र [४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक" निर्युक्तिः एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्तिः
Jain Education International
ssहतसूचीकलापसन्निभं बद्धस्पृष्टनिकाचितमिति, एवं श्रुत्वा गोष्ठामाहिलः प्राह- नन्वेवं मोक्षाभावः प्रसज्यते, तथाहि-न जीवात्कर्म्म वियोगमर्हति अन्योऽन्याविभागवद्धत्वात् स्वप्रदेशवत्, तस्मादेवमिष्यता
पुट्ठो जहा अबद्ध कंचुइणं कंचुओ समन्नेह । एवं पुट्टमषद्धं जीवं कम्मं समन्नेह ॥ १४३ ॥ ( मू. भा. ) यथा स्पृष्टः - स्पर्शमात्रेण संयुक्तोऽबद्धः-श्रीरनीरन्यायेन न टोलीभूतः कझुकिनं पुरुषं कञ्चुकः समन्वेति समनुगच्छति, एवं स्पृष्टमबद्धं कर्म्म जीवं समन्वेति । प्रयोगश्च - जीवः कर्मणा स्पृष्टो, न बद्धः, वियुज्यमानत्वात्, कञ्जकेनेव तद्वद्वत्, एवं गोडामाहिलेण भणिए विंझेण भणियं-अम्हं एवं चैव गुरुणा वक्खाणियं, गोट्ठामाहिलेण भणिवं-न याणड्डू सो किं वक्खाणेइ?, ताहे सो संकिओ समाणो पुच्छिउं गतो, मा मए अन्नहा गहियं भवेज्जा, ताहे पुच्छिया आयरिया, ते भांतिजहा मए भणियं तहा तुमएवि अधिगयं, ततो विंझेण माहिलवुत्ततो कहितो, ततो गुरू भणति-माहिल भणिती मिच्छा, कथं ?, यदुक्तं 'जीवात्कर्म्म न वियुज्यते' इत्यादि, अत्र प्रत्यक्षविरोधिनी प्रतिज्ञा, यस्मादायुः कर्म्मवियोगात्मकं मरणमध्यक्षसिद्धमेव हेतुरप्यनैकान्तिकः, अन्योऽन्याविभागवद्धानामपि क्षीरोदकादीनामुपायतो विभागदर्शनात्, दृष्टान्तोऽपि न साधनधर्मानुगतः, स्वप्रदेशस्य युतत्वासिद्धेस्ताद्रूप्येणानादिरूप्य (रूप) त्वात्, भिन्नं च जीवात्कम्र्मेति, तथा यदुक्तं- 'जीवः कर्म्मणा स्पृष्टो न पुनर्वद्ध' इत्यादि, अत्रापि किं प्रतिप्रदेशं स्पृष्टो नभसेव त्वङ्मात्रेण कञ्चुकेनेच वा?, तत्र यदि प्रतिप्रदेशमिति पक्षस्तहिं दृष्टान्तदान्तिकयोरसाम्यं, कशुकेन प्रतिप्रदेशमस्पर्शात्, अथ त्वङ्मात्रे स्पृष्ट इत्यभ्युपगमः ततो नापान्तरालगत्यनुयायि कर्म्म, पर्यन्तमात्रवर्तित्वात्, बाह्याङ्गमलवत्, एवं सर्वोऽपि प्राणी भवापान्तरालगतिसंभवे मोक्षभाक्
For Private & Personal Use Only
~ 247~
www.janelibrary.org