________________
आगम
(४०)
"आवश्यक"- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः ) भाग-३ अध्ययनं -], नियुक्ति: [७८२-७८३], विभा गाथा [-], भाष्यं [१३७-१३८], मूलं [-/गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक नियुक्ति: एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत
सत्राक
दीप
श्रीमाव- विच्छू सप्पे मुसग मिगी वराही य कागि पोयाई । एआहिं विजाहिं सो उ परिवायगो कुसलो ॥१३७॥ (भा. राशिकाः श्यक मल- वृश्चिकेति वृश्चिकप्रधाना विद्या गृह्यते, 'सप्पत्ति सर्पप्रधाना, 'मूसगे'त्ति मूषिकप्रधाना, तथा मृगी नाम विद्या, या यवृत्ती मृगीरूपेणोपघातकारिणी, एवं वराही च, 'कागिपोपाई' इति काकविद्या पोताकीविद्या च, पोताकी शकुनिका, एताभिउपोद्घाते विद्याभिः, सप्तम्यर्थे तृतीया प्राकृतत्वात्, एतासु विद्यासु परिव्राजकः कुशलः, ततः स रोहगुप्तोऽवादीत्-किमिदानी ॥४१॥
शक्यं कापि नष्टुम् !, आचार्योऽवोचत्-गृहाण वत्सेमाः पठितसिद्धाः सप्त प्रतिपक्षविद्याः, ता एवोपदर्शयति|मोरिय नउलि विराली बग्घी सीही य उस्लुगिओवाई। एआभो विजाओ गिण्ह परिव्वायमहणीओ॥१३८॥(भा. | वृश्चिकविद्याप्रतिपक्षभूता मायूरी, सर्पविद्याप्रतिपक्षभूता विद्या नाकुली, मूपिकविद्यापतिपक्षभूता बिडाली-विडालप-13
धाना, मृगीप्रतिपक्षभूता व्याघ्री, वाराहीप्रतिपक्षभूता सिंही, काकीप्रतिपक्षभूता उलूकी, ओवाई इति पोताकीप्रतिपक्षहाभूता उलावकी-उलावकप्रधाना, एता विद्यास्त्वं गृहाण परिव्राजकमथनीः, रयहरणं च से अभिमंतिऊण दिन्नं, जइ अन्नंपि दाउद्देइ तो रयहरणं भमाडेजासि, तो अजेओ होहिसि, इंदेणावि न सक्तिहिसि जेर्ड, ताहे तातो विजातो गहाय गतो सभ,131
भणियं चणेण-एस किं जाणइ !, एयस्स चेव पुषपक्खो होउत्ति, परिषायगोचिंतेइ-एते निउणा, तो एयाण चैव सिद्धत गेण्हामि, इति विचिन्त्याभ्यधात्-इह जीवाश्चाजीवाश्चेति द्वावेव राशी, तथैवोपलभ्यमानत्वात् शुभाशुभराशिद्वयवदि- ॥४११॥ त्यादि, ततो रोहगुप्तोऽचिन्तयत्मत्पक्ष एवानेन गृहीतस्तत एतद्बुद्धिपरिभवोत्पादनार्थं त्रीन राशीन् व्यवस्थापयामीति चेतसि परिभाष्य तत्पक्षमदूषत्, असिद्धोऽयं हेतुरन्यथोपलम्भात, जीवा अजीवा नोजीवाश्चेति राशित्रयदर्शनात् ,
ॐॐॐ
अनुक्रम
XXXCOct
Jan
~238