________________
आगम (४०)
"आवश्यक’- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः ) भाग-१ अध्ययनं १, नियुक्ति: [१३२], भाष्य , वि०भागाथा [१४२६-१४२७], मूलं - /गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक नियुक्ति: एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत
सूत्रांक
दीप अनुक्रम
उपोद्धात-16 यथा समभावः सामायिकमिति, विभाषकस्तु तस्यैवानेकधा अर्थमभिधत्ते, यथा समभावः सामायिक, समानां वा भाषकादिनियुक्तिः ज्ञानदर्शनचारित्राणां वाऽऽयः समायः समाय एव सामायिक, स्वार्थे इकणप्रत्यय इत्यादि, तथा व्यक्तिकरणशीलो । | स्वरूपम्
व्यक्तिकरः, यः खलु निरव शेषव्युत्पत्तिअतिचारानतिचारफलादिभेदभिन्नमधै भाषते स व्यक्तिकर इति भावः, सच ॥१३८॥
निश्चयतः चतुर्दशपूर्वधर एव, इह भाषकादिस्वरूपान्याख्यानात् भाषादय एवं प्रतिपादिता द्रष्टव्याः, भाषादीनां | तत्मभवत्वात् , उक्तं च- 'पढमो रूवागारं धूलावयवोवदंसणं वीओ । तइतो सवावयवो निद्दोसो सबहा कुणइ ॥१॥ कट्ठसमाणं सुत्तं तदत्यरूवेगभासणं भासा । थूलट्ठाण विभासा सबेसि वत्तियं नेयं ॥२॥ (वि.१४२६-७) सम्पति पुस्तविषयो दृष्टान्तः, यथा पुस्ते कश्चिदाकारमात्रं करोति, कश्चित्परिस्थूलावयवनिष्पत्ति, कश्चित्वशेषावयवनिष्पत्तिमिति, दार्शन्तिकयोजना प्राग्वत् । इदानी चित्रविषयो दृष्टान्तः, यथा चित्रकर्मणि कश्चिद्वर्तिकाभिराकारमात्रं करोति, कश्चित् हरितालादिवर्णो दं, कश्चित्त्वशेषपर्यायनिष्पादयति, दान्तिकयोजना पूर्ववत् । श्रीगृहिकोदाहरणम्-श्रीगृहं-भाण्डागारं तदस्यास्तीति 'अतोऽनेकस्वरादिति इकप्रत्ययः, तदृष्टान्तभावना इयम्-कश्चिद्रनानां भाजनमेव वेत्ति, इह भाजने रनानि सन्तीति, कश्चिजातिमानादि, कश्चित्पुनर्गुणानपि, एवं प्रथमद्वितीयतृतीयकल्पा भाषकादयो द्रष्टव्याः। तथा 'बोण्ड मिति पद्म, तद्यथा ईषद्भिन्नमर्द्धभिन्नं विकसितरूपमिति त्रिधा भवति, एवं भाषाद्यपि क्रमेण योजनीयम् । इदानी देशिक-18/॥१८॥ विषयमुदाहरणं, देशनं देश:-कथनमित्यर्थः सोऽस्यास्तीति देशिका, यथा कश्चिदेशिकः पन्थानं पृष्टः सन् दिग्मात्रमेव कथयति, कश्चित्चद्व्यवस्थितनाममगरादिभेदेन, कश्चित्पुनस्तदुत्थगुणदोषभेदेन कथयति, एवं भाषादयोऽपि क्रमेण 2
I
JanEthicason immon
For Prvono a Personal torony
wjainelibrary.org
~291
