________________
आगम
(४०)
"आवश्यक’- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः) भाग-१ अध्ययनं H, नियुक्ति: [८७], भाष्यं , विभा गाथा H1, मूलं F /गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक नियुक्ति: एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत सूत्रांक
PEACO
4
दीप अनुक्रम
नसत्वयं व्यवहारो मन्वादिप्रणीतव्यवहार इव व्यंसक सच्चपचासुववहारा (१२-२३)इति वचनात् तथा सूर्यप्राप्तेर्वस्ये, तथा ऋषिभाषितानांच-देवेन्द्रस्ववादीनाम्, अनेकशः क्रियाभिधानं शास्त्रान्तरविषयत्वात्, समासव्यासरूपत्वाच शाखारम्भस्खेत्यदुष्टम्, पतेषां श्रुतविशेषाणां नियुक्ति वक्ष्याम्यहं जिनोपदेशेन,न तुस्वमनीषिकया, कथंभूतामित्याह-आहरणहेतुपदनिवहाम् , इमाम्-अन्तस्तत्वतया निष्पन्नां 'समासेन' सङ्केपेण, तत्र साध्यसाधनान्वयव्यतिरेकप्रदर्शनमाहरण, दृष्टान्त इति भावः, साध्ये सत्येव भवति साध्याभावे च न भवत्येवं साध्यधर्मान्वयव्यतिरेकलक्षणो हेतुः, हेतुमुल्लस्य प्रथम दृष्टान्ताभिधानं न्यायप्रदर्शनार्थ-कचि तुमनभिधाय दृष्टान्त एवोच्यते, यथा गतिपरिणामपरिणतानां जीवपुद्गलानां गत्युपष्टम्भको धर्मास्तिकायो मत्स्यादीनां सलिलमिव, तथा कचिद्धतुरेव केवलोऽभिधीयते, न दृष्टान्तः, यथा मदीयोऽयमश्वो विशिष्टचिह्नोपलव्ध्यन्यथानुपपत्तेः, तथा च नियुक्तिकारेणाम्यघायि-"जिणवयणं सिद्धं चेव, भन्नई कत्थई उदाहरणं। आसज्ज उ सोयारं हेऊवि कहिंचि भण्णेजा।शा"(५-४९)इति, कारणम्-उपपत्तिमात्रं,यथा निरुपममुखः सिद्धा, ज्ञानानावाधप्रकर्षात्, नानाविद्वदगनादिलोके प्रतीतः साध्यसाधनधर्मानुगतो दृष्टान्तोऽस्ति, आहरणं च हेतुश्च कारणं च आहरणहेतुकारणानि तेषां पदान्याहरणहेतुकारणपदानि तेषां निवहः-सातो यस्यां नियुको सा तथाविधा तां। तब 'यथोद्देशं निर्देश' इति न्यायात् प्रथमतोऽधिकृतावश्यकाध्ययनस्य सामायिकस्योपोद्घातनियुक्तिमभिधित्सुराह
सामाइपनिति बोच्छ उवएसियं गुरुजणेणं । आयरियपरंपरएण आगयं आणुपुबीए ॥ ८७॥ सामायिकस नियुक्ति सामायिकनिकिस्तां वक्ष्ये, कथंभूतामित्याह-उप-सामीप्येन देशिता उपदेशिता तां, केन !-18
In Education
For
Farm
wainitiorary.org
| ... अथ सामायिकस्य उपोद्घात् नियुक्ति: दर्शयते
~216~