________________
૭૫
પ્રાપ્તિ થશે તે સમયે સંસારની પ્રાપ્તિ જ થશે નહિ, પણ નિર્વાણની પ્રાપ્તિ જ થશે; માટે હે ભગવાન! હું શુદ્ધોપયોગમાં જ સ્થિત રહેવાને ઇચ્છું છું.
આત્મસ્વરૂપનું નાસ્તિથી અને અસ્તિથી વર્ણન :
૧૯. અર્થ :- જે આત્મસ્વરૂપ જ્યોતિ, નથી તો સ્થિત અંદર કે નથી સ્થિત બાહ્ય, તથા નથી તો સ્થિત દિશામાં કે નથી સ્થિત વિદિશામાં; તેમજ નથી સ્થૂલ કે નથી સૂક્ષ્મ; તે આત્મજ્યોતિ નથી પુલિંગ, નથી સ્ત્રીલિંગ કે નથી નપુંસકલિંગ પણ ; વળી તે નથી ભારી કે હલકી; તે જ્યોતિ કર્મ, સ્પર્શ, શરીર, ગંધ, સંખ્યા વચન, વર્ણથી રહિત છે, નિર્મળ છે અને સમ્યજ્ઞાન દર્શનસ્વરૂપ મૂર્તિ છે; તે ઉત્કૃષ્ટ જ્યોતિસ્વરૂપ હું છું. કિંતુ તે ઉત્કૃષ્ટ આત્મસ્વરૂપજ્યોતિથી હું ભિન્ન નથી. ત્રિકાળી આત્માની શક્તિ :
૨૦. અર્થ :- હે ભગવન્ ! ચૈતન્યની ઉન્નતિનો નાશ કરનાર અને વિના કારણે સદા વૈરી એવા આ દુષ્ટ કર્મે આપમાં અને મારામાં ભેદ પાડ્યો છે. પરંતુ કર્મશૂન્ય અવસ્થામાં જેવો આપનો આત્મા છે તેવો જ મારો આત્મા છે. આ સમયે તે કર્મ અને હું આપની સામે ખડા છીએ તેથી તે દુષ્ટને હઠાવી દૂર કરો; કેમ કે નીતિમાન પ્રભુઓનો તો એ ધર્મ છે કે તે સજ્જનોની રક્ષા કરે અને દુષ્ટોનો નાશ કરે.
ભાવાર્થ :- હે ભગવન્ ! જેવો અનંતજ્ઞાન-દર્શન-સુખવીર્ય આદિ ગુણસ્વરૂપ આપનો આત્મા છે તેવો જ-તે જ ગુણો સહિત- મારો આત્મા પણ છે. પરંતુ ભેદ એટલો છે કે આપને તે ગુણો - નિર્મળ અંશો પ્રગટ થઈ ગયા છે, જ્યારે મને તે ગુણો પ્રગટ્યા નથી. આ ભેદ પાડનાર તે જ કર્મ છે.
