________________
આનાથી વિપકારે છે તે મુઢ માર મરું છું (હાણું
૬૦ * બંધનું સ્વરૂપ (જીવને રાગ-દ્વેષથી બંધ થાય છે, માટે બંધ છોડવાલાયક છે, તે બતાવનારું સ્વરૂપ)
જે માનતો-હું મારું ને પર જીવ મારે મુજને, તે મૂઢ છે અજ્ઞાની છે, વિપરીત એથી જ્ઞાની છે. ૨૪૭ અર્થ : જે એમ માને છે કે હું પર જીવોને મારું છું (હણું છું) અને પર જીવો મને મારે છે, તે મૂઢ (મોહી) છે, અજ્ઞાની છે, અને આનાથી વિપરીત (અર્થાત્ આવું નથી માનતો) તે જ્ઞાની છે. વળી નવ મરે, નવ દુઃખી બને, તે કર્મના ઉદયે ખરે, મેં નવ હણ્યો, નવ દુઃખી કર્યો-તુજ મત શું નહિ મિથ્યાખરે?
૨૫૮ અર્થ : વળી જે નથી મરતો અને નથી દુઃખી થતો તે પણ ખરેખર કર્મના ઉદયથીજ થાય છે; તેથી અમે ન માર્યો, મેં ન દુઃખી કર્યો એવો તારો અભિપ્રાય શું ખરેખર મિથ્યા નથી ?
આ બુદ્ધિ જે તજ દુઃખિત તેમ સુખી કરું છું જીવને”, તે મૂઢ મતિ તારી અરે ! શુભ અશુભ બાંધે કર્મને. ૨૫૯ અર્થ : તારી જે આ બુદ્ધિ છે કે હું જીવોને દુઃખી-સુખી કરું છું, ને આ તારી મૂઢબુદ્ધિ જ (મોહસ્વરૂપ બુદ્ધિ જ) શુભા શુભ કર્મને બાંધે છે.
મારો-ન મારો જીવને, છે બંધ અધ્યવસાનથી,.
આ જીવલેરા બંધનો, સંક્ષેપ નિશ્ચય નય થકી. ૨૬૨ અર્થ : જીવોને મારો અથવા ન મારો-કર્મબંધ અધ્યાવસાનથી જ થાય છે, આ નિશ્ચયનયે, જીવોના બંધનો સક્ષેપ છે.
