________________
પત્રાંક-૭૧૦.
૩૩૭ આત્મા. ત્રિકાલી ભી અત્યંત પ્રગટ હૈ. ક્યોંકિ ઉસમેં પ્રત્યક્ષતા ભી અનંતી હૈ. ઉસકા કારણ ક્યા હૈ? અત્યંત પ્રગટ હૈ ઉસકા ક્યા કારણ હૈ? “ક્યોંકિ સ્વસંવેદન પ્રગટ અનુભવમેં હૈ. જબ હમકો હમારે જ્ઞાનમેં જ્ઞાનવેદન પ્રગટ અનુભવરૂપ આતા હૈ તો ઇસસે હમેં પતા ચલતા હૈ કિ હમારી આત્મા અત્યંત પ્રગટ હૈ. અત્યંત પ્રગટ હૈ.
મુમુક્ષ :- જ્ઞાનીકો યા અજ્ઞાની કો?
પૂજ્ય ભાઈશ્રી :– જ્ઞાનીકો. જ્ઞાનીકી બાત હૈ. જ્ઞાની કી બાત હૈ. અજ્ઞાનીકો તો પતા હી કહાં હૈ, વહ તો દેહ કો આત્મા માનતા હૈ, રાગકો આત્મા માનતા હૈ, જાનતા હૈ.
મુમુક્ષ :- ઇસમેં વહ નહીં લેના કિ આબાલગોપાલ સબકો અનુભવમેં આતા હૈ ? - પૂજ્ય ભાઈશ્રી :- ઉસમેં ક્યા લેના ? ઇસકા ઉપયોગ ક્યા કરના ? ઇસ વચનામૃતકો ઉપયોગ ક્યા કરે ? કિ ભલે હી હમેં આત્મા અત્યંત પ્રગટ નહીં હૈ. લેકિન ઇસ વિધિસે હમેં ભી આત્મા પ્રગટ હો સકતી હૈ.
પહલે તો યહ કહતે હૈં કિ “આત્મા હૈ...” ઉસકા અસ્તિત્વ હૈ. આત્મા હૈ તો હમકો તો દિખાયી નહીં દેતા. આપ કહતે હૈં કિ આત્મા હૈ લેકિન હમકો તો નજર નહીં આતા. તો કહનેવાલે જ્ઞાની યહ કહતે હૈં કિ અત્યંત પ્રગટ હૈ જૈસે ધર્મદાસજી કો ક્યા બોલા ? ઉનકે જો ગુરુ થે ઉન્હોંને
ક્યા બોલા ? કિ તું સિદ્ધ પરમાત્માકો નહીં દેખતા ? અંધા હૈ ક્યા? કયા બોલે ? દેખનેવાલેકો નહીં દેખતા, જાનનેવાલેકો નહીં જાનતા, તું અંધા હૈ ક્યા? તો યહ કરવટ બદલનેકી બાત હૈ ક્યોં ઐસી શૈલી આતી હૈ ? કિ જો ચીજ હમેં નજર નહિ આતી. તો કહતે હૈં, અત્યંત પ્રગટ હૈ તુમ્હ નજર નહીં આતી ? ક્યા બાત હૈ ? વહ તો અત્યંત પ્રગટ હૈ.
અત્યંત પ્રગટ હૈ, ઇસકા ભી Logic હૈ, કારણ હૈ. ક્યોંકિ યે જો જ્ઞાનમેં જ્ઞાનવેદન હૈ, વહ અપને આપકા હી વેદન હૈ. જ્ઞાનકા વેદન જ્ઞાનકો હોવે વહ તો સ્વયંકા વદન હો ગયા. જો સ્વયંકા વેદન પ્રગટ અનુભવરૂપ હોતા હૈ તો વહાં સે હી આત્મા પ્રહણ હો જાતા હૈ. યહ આત્માકો ગ્રહણ કરનેકી વિધિ હૈ. વિધિવાચક યહ શૈલી હૈ, પદ્ધતિ હૈ. કહનેકિ પદ્ધતિમેં વિધિવાચકતા હૈ. અસ્તિત્વકો ભી સ્થાપિત કરતા હૈ ઔર અસ્તિત્વનો