________________
ક્ષણિકનો બોધ અને નિત્યનો અનુભવ
૨૩
જેમ ઘોડાની આંખો પર ડાબલા બાંધી દેવામાં આવે છે કે જેથી તેની દ્રષ્ટિ અપ્રયોજનભૂત વિષય તરફ ન વળે. એ જ પ્રમાણે અહીં પણ જગતને ક્ષણિક કહીને તેનાથી દ્રષ્ટિ હટાવીને ત્રિકાળી નિત્ય આત્મામાં દ્રષ્ટિ કેન્દ્રિત કરવાનો ઉપદેશ આપવામાં આવ્યો છે.
છ ઢાળામાં કહ્યું છે કે -
પુણ્ય-પાપ ફલમાંહિ, હરખ-વિલખો મત ભાઈ, યહ પુદગલ પરજાય વિનસિ, ઉપજે કિર થાઈ. લાખ બાતકી બાત યહી, નિશ્ચય ઉર લાઓ; તોરિ સકલ જગદંદ-ફંદ, નિત આતમ ધ્યાઓ.
હે આત્મહિતેષી પ્રાણી ! પુણ્યના ફળોમાં હર્ષ ન કર, અને પાપના ફળોમાં દ્વેષ ન કર, કારણ કે આ પુણ્ય અને પાપ પુદગલના પર્યાય છે. ઉત્પન્ન થઇને નાશ પામી જાય છે અને ફરીને ઉત્પન્ન થાય છે. પોતાના અંતરમાં નિશ્ચયથી ખરેખર લાખો વાતનો સાર આ પ્રમાણે ગ્રહણ કરો કે પુણ્ય-પાપરૂપ બધાંય જન્મ-મરણના દ્વંદરૂપ વિકારી-મલિનભાવો તોડી હંમેશા પોતાના આત્માનું ધ્યાન કરો.
આશય એ છે કે પુણ્ય અને પાપ ક્ષણિક હોવાથી તેમા ઓતપ્રોત ન થઇને નિજાત્માની સાધના કરવી જોઇએ.
આત્મસાધના જ ખરી સાધના છે.
આત્માસાધનાનું ફળ અતીન્દ્રિય સુખ છે, જેનું અસ્તિત્વ અનંતકાળ સુધી ટકીને રહેશે. સાધક-સાધન-સાધ્યનો ભેદ ટળે ત્યારે નિર્વિકલ્પ આત્માનુભૂતિરૂપ સાધનાની સિદ્ધિ થાય છે.
