________________
શાણિકનો બોધ અને નિત્યનો અનુભવ
૧૯
ગંભીરતાથી એ વાતનો વિચાર કરવો જોઇએ કે જે પુત્રએ મારા મરણની રાહ દેખવી પડે એ મારા માટે શરમજનક છે. તેથી લાવ, પથરનું માલિકીપણું છોડીને નિજ ઘરમાં પ્રવેશ કરું. દરેક જીવે સંસારની પળોજણમાં વિશેષ રૂચિ ન ધરાવીને, એક માત્ર શુદ્ધાત્માનો આશ્રય લેવો જોઈએ. એ જ મનુષ્યભવની સાર્થકતા છે.
અનંતકાળની બરાબરીમાં મનુષ્યભવ ક્ષણિક છે. જેમ મંગળવાર ક્ષણિક છે, તેમ બુધવાર પણ ક્ષણિક છે, એ જ પ્રમાણે પ્રત્યેક પર્યાય ક્ષણિક છે.
ક્ષણિક મળેલા મનુષ્યભવમાં પોતાની જ્ઞાન પર્યાયમાં દ્રવ્યને જાણવાનું છે, અનુભવવાનું છે, જ્ઞાન પર્યાયમાં દ્રવ્યને પરોવવાનું છે.
કહ્યું પણ છે – વિજળીના ચમકારે મોતીડા પોરવાય રે, પોતાની શણિક પર્યાયમાં આત્મદ્રવ્યને પરોવવાથી મોક્ષમાળા તૈયાર થાય છે.
કોઈએ મને ગાળ આપી, તમાચો માર્યો, નિંદા કરી, પ્રશંસા કરી, ફૂલનો હાર પહેરાવ્યો, વગેરે ક્રિયા ક્ષણિક છે, તેનાથી મને શું લાભનુકસાન છે? જેવા સાથે તેવા થઈને રહેવું એ શાનીનું કર્તવ્ય નથી.
ભલે આતંકવાદીએ અનેક લોકો પર ગોળીઓ વડે પ્રહાર કર્યો હોય તો પણ મારે તેમના પર દ્વેષ ન કરવો જોઈએ, તેમને પર્યય દ્રષ્ટિએ ભિન્ન ભગવાન આત્મા તરીકે દેખવા જોઈએ. તેઓ દ્રવ્ય દ્રષ્ટિએ સિદ્ધ પરમાત્મા છે તથા પર્યાય દ્રષ્ટિએ આતંકવાદી છે. એમ પણ કહી શકાય કે પર્યાય દ્રષ્ટિએ મારો ભૂતકાળ છે તથા દ્રવ્ય દ્રષ્ટિએ મારો ભવિષ્ય કાળ છે. પોતાના ભવિષ્યની તૈયારીમાં ભગવાન થવાનું ધ્યેય મુખ્ય હોવું જોઈએ. ભવિષ્યના અનેક પ્લાનમાં એક ભગવાન થવાનો પણ પ્લાન હોવો જોઈએ, અરે! ભગવાન થવાનો જ “ફ્યુચર પ્લાન” હોવો જોઈએ.