________________
શ્રી
ॐ तत्सत्परब्रह्मपरमात्मने नमः ।।
ભૂમિકા
હું, તું, આ, તે એ ચાર શબ્દ છે તેનો પ્રથમ નિશ્ચય જે કોઈ છે તે જ મૂળ અખંડિત અવિનાશી અચલ સ્વસ્વરૂપ સ્વાનુભવગમ્ય સભ્યજ્ઞાનમયી સ્વભાવવસ્તુ ભૂમિકા છે. જેમ લાખ યોજન પ્રમાણ આ વલયાકાર જંબૂતીપની ભૂમિકા છે, તે ભૂમિકામાં કોઈ એક અણુરેણુ વા રાઇ નાખે તો અલ્પ દૃષ્ટિવાનને એવો ભાસ થાય છે કે આ જંબૂદ્વીપની ભૂમિમાં નથી જાણવામાં આવતું કે તે એક અણુરેણુ-રાઇ ક્યાં પડી છે; એ જ પ્રમાણે આ ત્રણસોતેંતાલીસ (ઘન) રાજુપ્રમાણ ત્રણલોક પુરુષાકાર છે, ત્યાર પછી અલોકાકાશ છે. તે અલોકાકાશ કેવો છે? તે અલોકાકાશની અંદર આ ત્રણ લોક
-
બ્રહ્માંડ છે, પરંતુ એવાં અનંત બ્રહ્માંડ બીજાં પણ હોય તો તે સર્વ પણ જે અલોકાકાશમાં અણુરેણુવત્ બનીને સમાઇ જાય, એવો આ લોકાલોક તે સ્વસ્વરૂપ સ્વાનુભવગમ્ય સભ્યજ્ઞાનમયી સ્વભાવવસ્તુ ભૂમિકામાં એક અણુરેણુવત્ ન જાણે ક્યાં પડયો છે! માટે નિશ્ચય સમજો કે સ્વસ્વરૂપ સ્વાનુભવગમ્ય સમ્યગ્નાનમયી સ્વભાવવસ્તુ છે તે નિશ્ચય ભૂમિકા છે. જેમ સૂર્યનો પ્રકાશ પૃથ્વી ઉપર તન્મયીવત્ સર્વત્ર પ્રસારિત થઇ રહ્યો છે, તેમાં એક અણુરેણુ ન જાણે ક્યાં પડયો છે! તેવી જ રીતે સ્વસ્વરૂપ સ્વાનુભવગમ્ય સમ્યજ્ઞાનમયી સૂર્યના પ્રકાશમાં આ લોકાલોક અણુરેણુવત્ કોણ જાણે ક્યાં પડયો છે! એ જ ત્રિલોકસાર ગ્રંથમાં શ્રીમત્ નેમિચંદ્ર સિદ્ધાંતચક્રવર્તીએ કહ્યું છે કે ૪૬, ૪૦, ૩૪, ૨૮, ૨૨, ૧૬, ૧૦, ૧૯૧ા, ૩૭ણા, ૧૬૪ા, ૧૬૫, ૧૪ા, ૧૨૫, ૧૦ા, ૮ાા અને ૧૧ રાજુ