________________
પ્રસ્તાવના (દોહરો) કહે નેપોલિયન, દેશને, કરવા આબાદાન,
* સરસ રીત છે એ જ કે, દો માતાને જ્ઞાન. ૧
ઉપરનો દોહરો વાંચી વાંચનાર વિચારશે કે એ દોહરો કેવો ઉપયોગી અને સુબોધક છે ? એ દોહરાનો જો ખરો અર્થ વિચારીએ તો તેથી કેટલો બધો ફાયદો થાય ? ઘણો જ.
- કહેવત છે કે “મા-બાપ તેવાં છોકરાં.' વળી બાપ કરતાં, છોકરાં પર માતાનાં લક્ષણની વધારે અસર થાય છે.
આપણા ભરતખંડમાં હાલ સ્ત્રી-કેળવણીનો સારો પ્રસાર થતો જાય છે. તેમજ વળી વાંચવાનો શોખ પણ વઘતો જાય છે; જેથી કરીને સ્ત્રીઓને વાંચવા લાયક પુસ્તકો પ્રસિદ્ધ થવાની ઘણી અગત્ય છે; અને તે વિષે સર્વે સ્વદેશ-હિતેચ્છુઓ ધ્યાનમાં લેશે. - સ્ત્રીઓ બેત્રણ ચોપડીઓ ભણે કે તે ભણી ઊતરી એમ સ્વદેશીઓ જાણે છે, અને જરા વાંચતાં આવડ્યું કે અનીતિ બોધક ચોપડીઓ વાંચવા આપે છે, જેથી અનીતિનો સ્ત્રીઓમાં ઉદય થાય છે. જો પૂરી કેળવણી આપી સારાં સારાં નીતિદર્શક પુસ્તકો વંચાવે તો સ્ત્રીઓ સુધરે. પણ આ તો તેથી ઊલટું બને છે. વળી વહેમી અને અજ્ઞાની લોકો પણ એમ જ કહે છે કે જો સ્ત્રીઓને ભણાવીએ તો તેઓ બગડી જાય, પણ એ વિચાર જ અજ્ઞાનતા દર્શાવે છે. પૂરી કેળવણી વિના અબળા ક્યાંથી સુધરે?
- સ્ત્રીનીતિઘર્મ, દૈવજ્ઞ દર્પણ, ભૂતનિબંઘ, પાર્વતી કુંવરાખ્યાન, સંસાર સુખ, નીતિ વચન વગેરે સારાં સારાં સુનીતિદર્શક પુસ્તકો વાંચવામાં આવે તો અનીતિનો પ્રસાર ન થાય. માટે સ્ત્રીઓને પૂરી કેળવણી આપવી જોઈએ, એવી મારી સ્વદેશીઓને નમ્રતાપૂર્વક ભલામણ છે.