________________ અને તેમ કરતાં અશાતાદિ આપત્તિયોગ દવા પડતા હોય તે તેને વેદીને પણ પરંપરિચયથી શીધ્રપણે દૂર થવાનો પ્રકાર કરે યોગ્ય છે. એ વાત વિસ્મરણ થવા દેવા યોગ્ય નથી. જ્ઞાનનું બળવાન તારતમ્યપણું થયે તે જીવને (હરિગીત) પરિગ્રહ કદી મારે બને તે હું અજીવ બનું ખરે; હું તે ખરે જ્ઞાતા જ, તેથી નહિ પરિગ્રહ મુજ બને. છેદાવ વા ભેદાવ કે લઈ જાવ, નષ્ટ બને ભલે; વા અન્ય કે રીત જાવ, પણ પરિગ્રહ મારે નથી ખરે.' જેમ જેમ ઉપાધિને ત્યાગ થાય છે, તેમ તેમ સમાધિસુખ પ્રગટે છે. જેમ જેમ ઉપાધિનું ગ્રહણ થાય, તેમ તેમ સમાધિસુખ હાનિ પામે છે. આ પ્રમાણે જ્ઞાની-ગૃહસ્થને પણ નિવૃત્તિમાર્ગ ભણી કદમ ઉઠાવવાની શ્રીગુરુઓની આજ્ઞા છે. આમ કરતી વેળાએ ખાવાપીવામાં, બેસવા-ઊઠવામાં, હરવા-ફરવામાં કે રોગાદિન ઉત્પત્તિકાળમાં શરીર-વિષયક જે કાંઈ સુખ-દુખ કે અગવડ વેઠવાં પડે તે સર્વ સમભાવથી, સહનશીલતા સહિત અને સમજણપૂર્વક અવશ્યપણે સ્વીકારવાં પણ અન્ય દ્રવ્યને અપરિચય કરવામાં શારીરિક પ્રતિકૂળતા વગેરેથી ડરી જઈને ઢીલાપણું થવા દેવું નહીં એમ કહેવાને શ્રીગુરુને આશય છે. મેક્ષમાર્ગમાં જેમણે અત્યંત પ્રબળ પુરુષાર્થ કર્યો છે તેમને નિમમત્વ (નિર્મોહપણું) સિદ્ધ થયું હોવાથી દેહાતીત દશા વર્તતી હોય છે. આવા વિશિષ્ટ મહાજ્ઞાની સહજસમાધિના સ્વામી હોવાને લીધે તેમને સ્વાત્માનંદથી એવી તે તૃપ્તિ વર્તતી હોય છે કે જગતના આ પદાર્થો કે તે પદાર્થો જેવાની, જાણવાની, મેળવવાની કે ભેગવવાની ઈરછા તેમને થતી નથી. તેથી આવા મહાપુરુષે રુચિપૂર્વક કે આયોજનપૂર્વક પરવસ્તુઓને પરિચય કરવામાં ઉત્સુક બનતા નથી, એટલું જ નહીં પણ સર્વ પ્રકારના બાહ્યાંતર પ્રતિબંધને દૂર કરીને પરમ અસંગપણાને પ્રાપ્ત કરવાની ભાવના અને પુરુષાર્થ કર્યા જ કરે છે. યથા– : અપૂર્વ અવસર એ કયારે આવશે ? કયારે થઈશું બાહ્યાંતર નિગ્રંથ જે ? - - , સર્વ સંબંધનું બંધન તીક્ષણ છેદીને વિચરશું કવ મહપુરુષને પંથ જે...અપૂર્વ 1. શ્રી સમયસાર, 208, 209 (હિ. જે. શાહ કૃત ગુજરાતી પદ્યાનુવાદ). 2. શ્રીમદ્ રાજચન્દ્ર, 570 (મહાત્મા ગાંધીજી પર શ્રીમદ્જીએ લખેલે પત્ર). 3. શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર, 738. અધ્યાત્મને પંથે