________________
૧૮
યોગસાર
નવ તત્ત્વને નિર્ણયપૂર્વક જાણો :
ગા-૩૫
।
छह दव्वई जे जिण-कहिया णव पयत् विवहारेण य उत्तिया ते जाणियहि पयत्त ।।
ષ ્ દ્રવ્યો જિન-ઉક્ત જે, પદાર્થ નવ જે તત્ત્વ; ભાખ્યાં તે વ્યવહારથી, જાણો કરી પ્રયત્ન.
જિનવરદેવે કહેલાં જે છ દ્રવ્યો, નવ પદાર્થો અને સાત તત્ત્વો છે, તે વ્યવહારથી કહેવામાં આવ્યાં છે. તેમને તું પ્રયત્નશીલ થઈને જાણ (તેમને તું નિર્ણયપૂર્વક જાણ).
સર્વ પદાર્થોમાં એક જીવ જ સારભૂત છે ઃયા-૩૬
सव्व अचेयण जाणि जिय एक्क सचेयणु सारु । जो जाणेविणु परम-मुणि लहु पावइ भवपारु ।।
શેષ અચેતન સર્વ છે, જીવ સચેતન સાર; જાણી જેને મુનિવરો, શીઘ્ર લહે ભવપાર.
(પુદ્ગલાદિ) સર્વ(પાંચ દ્રવ્યો)ને અચેતન જાણો. સાર
ભૂત કેવળ એક જીવ જ સચેતન છે. જેને જાણીને પરમ મુનિ શીઘ્ર જ સંસારનો પાર પામે છે.