________________
વિભૂતિઓ આ ધરતી પર અવતરતી હોય છે. આ વિભૂતિઓ પાસે એવી પારગામી દૃષ્ટિ હોય છે કે જેને લીધે એ વર્તમાનની પેલે પારના ભવિષ્યને જોઈ શકે છે ને ઘડી શકે છે. A Leader's job is to look into the future and to see the organization not as it is but as it can become. એમની પાસે એવી સર્જનક્ષમતા હોય છે કે એ જ્યાં વસે ત્યાં સ્વર્ગ ખડું કરી શકતા હોય છે. ધાર્મિક અને ધર્મનિષ્ઠ વચ્ચે ફરક કેટલો? બહુ ઝાઝો નહિ; ધાર્મિક માણસ સ્વર્ગમાં જવાની વાત કર્યા કરશે, જ્યારે ધર્મનિષ્ઠ જ્યાં હશે ત્યાં સ્વર્ગ અવતારવાની મહેનત કરશે ! આ વિભૂતિઓની છત્રછાયામાં અનેક પ્રતિભાઓ પાંગરે છે, ઊગે છે, વિકસે છે, હોરે છે અને સમાજ એનાં મીઠાં ફળ ચાખે છે. ચીલો ચાતરી શકવાની, નવી લીટી આંકી શકવાની, લોકચેતનાને ચોક્કસ દિશામાં દોરી શકવાની ક્ષમતા આ મહાપુરુષોને સહજસિદ્ધ હોય છે.
આ મહાપુરુષો જે દેશ-કાળમાં જન્મે એ દેશ-કાળ એમનાથી શોભતા હોય છે, એમનાથી ઓળખાતા હોય છે.
“તીન સજાવત દેશ કું સતી સંત અરુ શૂર” વસ્તુપાલ જે દેશમાં વસ્યા એ દેશ એમના નામે ઓળખાયો - “વસ્તુપાલનું ગુજરાત'. વસ્તુપાલ જે કાળમાં શ્વસ્યા એ કાળ એમનું અભિધાન પામ્યો – “વસ્તુપાલયુગ'. કેટકેટલી પ્રશસ્તિઓ રચાઈ આ નામને - એનાં કામને બિરદાવતી !
શ્રીઉદયપ્રભસૂરિજીનું ધર્માલ્યુદયમહાકાવ્ય, શ્રીબાલચંદ્રસૂરિજીનું વસંતવિલાસ મહાકાવ્ય, પંડિત બિનહર્ષનું વસ્તુપાલ
૧. વસ્તુપાલ સાહિત્યજગતમાં “વસંતપાલ'ના નામે ઓળખાતા હતા. એટલે કવિએ એમના ચરિત્રનું નામ “વસંતવિલાસ' રાખ્યું છે.