________________
ગયો. બળતરા શમી ગઈ. હૃષ્ટપુષ્ટ સશક્ત બની ગયો. હવે આપઘાત કરવાની વાત ન રહી. આનંદ આનંદ થઈ ગયો.
સવાર પડી. રાજા વિચાર કરે કે પહેલાં ગુરુનો આભાર માનવા જાઉં. બહાર નીકળ્યો. જોયું તો દરવાજે એક સ્ત્રીને બાંધવામાં આવેલી છે, અને એ સ્ત્રી કાળો કકળાટ કરતી રડતી હતી.
બહેન ! તમે કોણ? અહીં કોણે તમારી આ દશા કરી? પેલી કહે, “હું દેવી કંટકેશ્વરી”. “તમે તો રાત્રે મને મારીને જતાં રહેલાં ! “અરે ભાઈ ! તારા ગુરુએ મને લાવીને અહીં બાંધી દીધી છે, અને મારા અંગે અંગે બળતરા છૂટી છે. ભાઈ, મને માફ કર, અને તારા ગુરુને કહે કે મને છોડે. એની શક્તિ આગળ હું લાચાર થઈ છું.”
ગયા ગુરુ પાસે. વાત કરી. ગુરુએ દેવીને કહ્યું : એક શરતે છોડું. હવે કોઈ જીવહિંસા નહિ કરવાની. અને પાટણમાં ક્યાંય જીવહિંસા થતી હોય તો રોકવાની - જવાબદારી તારી.”
માતાજીએ જવાબદારી સ્વીકારી અને છૂટકારો પામ્યાં.
આ છે હેમચન્દ્રાચાર્યના જીવનની કેટલીક વાતો. આવા મહાન આચાર્ય ભગવંત અને પરમાત મહારાજા કુમારપાળ - એ બન્નેએ મળીને જૈન શાસનની જે પ્રભાવના કરી છે, જૈન ધર્મનો જે ઉદ્યોત કર્યો છે અને પ્રભાવ ફેલાવ્યો છે, એની તો વાતો કરીએ તેટલી ઓછી છે. એનાં મૂલ્ય આપણે આંકી શકીએ એમ નથી.