Page Text
________________
३४८
व्युत्पत्तिदीपिकाभिधान-ढुण्ढिकया समर्थिते सिद्धहेमप्राकृतव्याकरणे ॥
पक्षे- पूषन् । प्रथमा सि । 'अन्त्य०' (१।११) नलुक् । 'श-षोः सः' (१२२६०) ष० → स० । 'राज्ञः' (३।४९) आ० । 'लोकात्' (१।१।३) पूसा । 'अन्त्य०' (१।११) स्लुक् पूसा।
[तक्खाणो तक्खा ] तक्षन् । प्रथमा सि । 'क्षः खः क्वचित्तु छ-झौ' (२३) क्ष० → ख० । 'अनादौ०' (२१८९) खस्य द्वित्वम् । 'द्वितीय-तुर्ययो०' (२।९०) पूर्वखस्य कः । अनेन वा अन्० → आण० । 'अतः सेोः' (३२) सि० → डो० → ओ० तक्खाणो।
पक्षे- तक्षन् । प्रथमा सि । 'अन्त्य०' (१।११) ग्लुक् । 'क्षः ख:०' (२।३) क्ष० → ख० । 'अनादौ०' (२१८९) खस्य द्वित्वम् । 'द्वितीय-तुर्ययो०' (२।९०) पूर्वखस्य कः । 'राज्ञः' (३।४९) आ० । 'लोकात्' (१।१।३) तक्खा । 'अन्त्यव्य०' (१।११) स्लुक् तक्खा ।
[मुद्धाणो मुद्धा] मूर्धन् । प्रथमा सि । 'हुस्वः संयोगे' (१९८४) मू० → मु० । 'सर्वत्र ल-व०' (२२७९) लुक् । 'अनादौ०' (२।८९) धस्य द्वित्वम् । 'द्वितीय०' (२।९०) पूर्वधस्य दः । अनेन वा अन्० → आण० । 'लोकात्' (१।१३) मुद्धाण । 'अतः से?:' (३।२) सि० → डो० → ओ० मुद्धाणो।
पक्षे - मूर्धन् । प्रथमा सि । 'अन्त्य०' (१।११) नलुक् । 'हस्वः संयोगे' (१९८४) मू० → मु० । 'सर्वत्र ल-व०' (२७९) लुक् । 'अनादौ०' (२।८९) धस्य द्वित्वम् । "द्वितीय०' (२।९०) पूर्वधस्य दः । 'राज्ञः' (३।४९) आ० । 'लोकात्' (१।१।३) मुद्धा । 'अन्त्यव्य०' (१।११) स्लुक् मुद्धा ।
[साणो सा] श्वन् । प्रथमा सि । 'सर्वत्र ल-व०' (२२७९) व्लुक् । 'श-षोः सः' (११२६०) श० → स० । अनेन वा अन्० → आण० । 'लोकात्' (१।१।३) साण । 'अत: से?:' (३।२) सि० → डो० → ओ० साणो ।
पक्षे - श्वन् । प्रथमा सि । 'अन्त्यः ' (१२११) नलुक् । 'सर्वत्र ल-व०' (२७९) व्लुक् । 'श-षोः सः' (१।२६०) श० → स० । 'राज्ञः' (३।४९) आ० । 'लोकात्' (१।१।३) सा । 'अन्त्यः ' (१।११) स्लुक् सा।
[सुकम्माणे पेच्छ] सुकर्मन् । द्वितीया शस् । 'सर्वत्र ल-व०' (२१७९) लुक् । 'अनादौ०' (२।८९) मस्य द्वित्वम् । अनेन वा अन्० → आण० । 'लोकात्' (१।१।३) सुकम्माण । 'टाण-शस्येत्' (३।१४) एत्त्वं - ण. →णे० । 'जस्शसोलुंक्' (३।४) शस्लुक् सुकम्माणे । पेच्छ पूर्ववत् [३।२८] ।
[निएइ कह सो सुकम्माणे] सुकम्माणे पूर्ववत् ।
[सम्मं] शर्मन् । प्रथमा सि । 'श-षोः सः' (१२६०) श० → स० । 'सर्वत्र०' (२१७९) लुक् । 'अनादौ०' (२।८९) मस्य द्वित्वम् । 'अन्त्यव्य०' (११११) नलुक् । 'क्लीबे स्वरान्म् सेः' (३६२५) सि० → म्० । 'मोऽनुस्वारः (१९२३) अनुस्वारः सम्मं ॥५६॥
___ आत्मनष्टो णिआ-णइआ ॥ ८॥३५७ ॥ आत्मनः परस्याष्टाया: स्थाने णिआ-णइआ इत्यादेशौ वा भवतः ॥ अप्पणिआ पाउसे उवगयम्मि । अप्पणिआ य विअड्डिखाणिआ । अप्पणइआ । पक्षे - अप्पाणेण ॥ [आत्मनष्टो णिआ-णइआ] आत्मन् पञ्चमी ङसि । टा षष्ठी ङस् । णिआ-णइआ प्रथमा औ ।
[अप्पणिआ पाउसे उवगयम्मि] आत्मन् । तृतीया टा । 'हुस्वः संयोगे' (१९८४) आ० → अ० । 'भस्मा-ऽऽत्मनोः पो वा' (२५१) त्म० → प० । 'अनादौ०' (२।८९) पस्य द्वित्वम् । 'अन्त्यव्य०' (१२११) ग्लुक् । अनेन वा टा० → णिआ० अप्पणिआ ।
| SR No. | 007101 |
| Book Title | Vyutpatti Dipikabhidhan Dhundikaya Samarthitam Siddha Hem Prakrit Vyakaranam Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vimalkirtivijay |
| Publisher | Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad |
| Publication Year | 2017 |
| Total Pages | 442 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 34 MB |