________________
१४६
व्युत्पत्तिदीपिकाभिधान-ढुण्ढिकया समर्थिते सिद्धहेमप्राकृतव्याकरणे ॥
[पावं] पाप । प्रथमा सि । अनेन पस्य वः । 'क्लीबे स्वरान्म् से:' (३६२५) सि० → म्० । 'मोऽनुस्वारः' (११२३) अनुस्वारः पावं ।
[उवमा] उपमा । प्रथमा सि । अनेन पस्य वः । 'अन्त्यव्यञ्जनस्य' (१।११) स्लुक् उवमा ।
[कविलं] कपिल । प्रथमा सि । अनेन पस्य वः । 'क्लीबे०' (३।२५) सि० → म्० । 'मोऽनु०' (१।२३) अनुस्वारः कविलं ।
[कुणवं] कुणप । प्रथमा सि । अनेन पस्य वः । 'क्लीबे०' (३।२५) सि० → म् । 'मोऽनु०' (१।२३) अनुस्वारः कुणवं ।
[कलावो] कलाप । प्रथमा सि । अनेन पस्य वः । 'अतः से?:' (३।२) सि० → डो० → ओ० कलावो ।
[कवालं ] कपाल । प्रथमा सि । अनेन पस्य वः । 'क्लीबे०' (३।२५) सि० → म्० । 'मोऽनु०' (१।२३) अनुस्वारः कवालं। • [महिवालो] महीपाल । प्रथमा सि । 'हस्वः संयोगे' (१२८४) ही० → हि० (?) ('दीर्घ-हस्वौ०' (१।४) हुस्व:ही० → हि०) । अनेन पस्य वः । 'अतः से?ः' (३।२) सि० → डो० → ओ० महिवालो ।
[गोवइ] "गुपि गोपन-कुत्सनयोः' (७६३) गुप । वर्तः तिव् । 'त्यादीनामाद्य०' (३।१३९) तिव० , इ० । 'युवर्णस्य गुणः' (४।२३७) गु० → गो० । 'व्यञ्जनाददन्ते' (४।२३९) अत् । 'लोकात्' (१।१।३) गोपइ । अनेन पस्य व: गोवइ ।
[तवइ] 'तपं संतापे' (३३३) तप् । तपति । अनेन पस्य वः । 'त्यादीनामाद्य०' (३।१३९) ति० → इ० तवइ ।
[कम्पइ] 'कपुङ् चलने' (७५७) कप् । 'उदितः स्वरान्नो०' (४।४।९८) कम्प् । कम्पते । 'त्यादीनामाद्य०' (३।१३९) ते० → इ० कम्पइ ।
[अप्पमत्तो] अप्रमत्त । प्रथमा सि । 'सर्वत्र०' (२७९) लुक् । 'अनादौ०' (२१८९) पस्य द्वित्वं-प० → प्प० । 'अतः से?:' (३।२) सि० → डो० → ओ० अप्पमत्तो ।
[सुहेण पढइ ] सुख । तृतीया टा । 'ख-घ-थ-ध-भाम्' (१।१८७) ख० → ह० । 'टा-आमोर्णः' (३।६) टा० → ण० । 'टाण-शस्येत्' (३।१४) एत्वम्-सुहेण । 'पठ व्यक्तायां वाचि' (२१३) पठ् । पठति । 'ठो ढः' (१।१९९) ठ० → ढ० । 'त्यादीनामाद्य०' (३।१३९) ति० → इ० पढइ ।
[कई] कपि । 'क-ग-च-ज०' (१।१७७) प्लुक् । प्रथमा सि । 'अक्लीबे सौ' (३।१९) दीर्घः-इ० → ई० । 'अन्त्यव्य०' (१।११) स्लुक् कई।
[रिऊ] रिपु । 'क-ग-च-ज०' (१११७७) प्लुक् । प्रथमा सि । 'अक्लीबे सौ' (३।१९) दीर्घ:-उ → ऊ० । 'अन्त्यव्य०' (१।११) स्लुक् रिऊ ॥२३१॥
पाटि-परुष-परिघ-परिखा-पनस-पारिभद्रे फः ॥ ८।१।२३२ ॥ ण्यन्ते पटिधातौ परुषादिषु च पस्य फो भवति ॥ फालेइ । फाडेइ । फरसो । फलिहो । फलिहा । फणसो । फालिहद्दो ॥
' १. पा० म०-कविल पुल्लिङ्गः । २. J. गुपौ रक्षणे । ।. गोपतिः ।
