________________
મારા અનુભવો
થયા પણ જેની રાહ જોવાતી હતી તે પળના કોઈ ચિહ્ન દેખાતા નહોતા. તેથી કોઈ સ્પેશીયલ ડોક્ટરની સલાહ લેવાનું નક્કી કર્યું. ડોક્ટરે કરમચંદભાઈ અને માણેકબેનની શારીરિક તપાસ કરી. છેવટે ડોક્ટરના રીપોર્ટ પરથી જાણવા મળ્યું કે માણેકબેનના શરીરમાં કોઈ ક્ષતિ હોવાના કારણે તેઓ આ જન્મ માતૃત્વ પામી શકે એમ નથી. આ સમાચારથી પરિવારના બધા સભ્યોને ખૂબ જ આઘાત લાગ્યો. માણેકબેન પ્રત્યે બધાને બહુજ પ્રેમ હતો, તેમના સ્વભાવની મીઠાશે બધાના મન હરી લીધા હતા. ઇશ્વરની દયા આ કુટુંબ પર પૂરી હતી પણ એક શેર માટીની ખોટ રહી ગઈ. માણેકબેનને પણ બાળકો ખૂબ જ વહાલા હતા અને “ખોળાનો ખૂંદનાર” તેમનું સ્વપ્ન હતું પણ કુદરતની ઇચ્છા પાસે શું ચાલે? બધાએ આ તરફથી મન વાળી લીધું. આ પરિસ્થિતિને સ્વીકારવા સિવાય કોઈ ઉપાય નહોતો.
આવા કપરા સમયે આ “ધર્મસંકટ' ને ટાળવા માણેકબાએ પહેલ કરી. તેઓએ સાસુ તથા પતિ પાસે મનની વાત મૂકી કે બાળક વિનાનું સૂનું ઘર ફરીથી કિલકિલાટમય થઈ શકે છે. તો શા માટે આવી ખુશાલી ઘરમાં ના લાવવી? તેઓ માનતા હતા કે બાળકો તો ઈશ્વરની દેન છે તો આવા સંતાનોથી ઘર ને શા માટે વંચિત રાખવું? તેમની ઇચ્છા હતી કે આ ઘરમાં બાળકો આવશે તો તેઓ પણ માતૃત્વનું સુખ પામી શકશે. તેઓને વિશ્વાસ હતો કે આ ઘરે હરએક પ્રસંગે ઘરના સભ્યોનું માન ન્યાયપૂર્વક જળવાશે. તેઓનો આ વિશ્વાસ દિલની અમીરાઇનું ઊંડાણ બતાવે છે. .
પ૦
