________________
= મારા અનુભવો
લાગ્યા કે આ બાળકોને આમ ભણાવવા માટે અમારા પાસે સમજ પણ નહોતી અને સમય પણ નહોતો. આજે આવું સુંદર કામ તમોએ અમારા બાળકો માટે કર્યું તે માટે તમારા ઋણી છીએ અને અમારા બાળકોને સ્કૂલમાં દાખલ કરાવતી વખતે જે ફી આપવી પડે છે તે અમો જ આપશું. તમોને આપવા નહીં દઈએ. આમ, ખુમારીપૂર્વક તેઓએ પોતાની ફરજ બતાવી દીધી.
દર પંદર દિવસે શિક્ષિકાબેન બધા બાળકોને પાસે જ આવેલા સયાજી બાગમાં સાંજના સહેલગાહે લઈ જાય. આ માટે બાગમાં કેળા, સીંગદાણા, ચેવડો, ક્યારેક વેજીટેબલ ખીચડી, કઢી વગેરે લઈ જાય ને બધા બાળકો વ્યવસ્થિત લાઈન બનાવીને જમે. આ માટે પણ બાળકોના મા-બાપ મારા પાસે આવીને કહેવા લાગ્યા કે બેન, બાગમાં બાળકોને ખાવા માટે નાસ્તો અમો આપીશું અને આ વાત તમો માનશો તો અમો રાજી થશું. આ જોઈને મને થયું કે આ લોકોને પણ કેટલું બધું સ્વાભિમાન છે! પોતાના પગ ઉપર ઊભા રહીને પોતાના બાળકોને મોટા કરવા - આ ફરજને તે કેટલી બધી સમસ્યા છે ! આ લોકો ઉપર કામનો એટલો બોજો છે તે છતાં પણ તેઓ પ્રેમથી જવાબદારી નિભાવે છે અને હસતા હસતા આનંદથી જીવે છે.
*****
