________________
40]
The Life of Lord Sri Mahavira tched-out limbs, wrestling, fighting, and being anointed with highly scented oils refined one hundred times or one thousand times or which nourished the system, promoted digestion, increased manly vigour, strengthened muscles excited sexual passion, and invigorated all the senseses and limbs, he was shampooed by skilful persons with well-formed soft, tender palms of the hands and soles of the feet, who-were experienced in the best qualities of the art of rubbing the body with oil, massage, and bringing back the oil to the surface, they knew what to do at a particular time and were intelligent, formost, expert, wise and untiring.
In the upper register the king is thrice represented highly animated postures, with object on his hand that resemble boxing gloves; in the lower register he appears more in wrestling attitudes, He is in "undress" position.
ચિત્ર ૫૩ નવાબ ૫, પાના ૨૮ ઉપરથી. સિદ્ધાર્થ રાજા વ્યાયામશાળામાં. વર્ણન માટે જુઓ ઉપરના ચિત્ર પરનું આ પ્રસંગને લગતું વર્ણન.
આ ચિત્રમાં સિદ્ધાર્થ ક્ષત્રિયે મુગટ અને કુંડલ તથા વસ્ત્રો પરિધાન કરેલાં છે.
Fig. 53 SMN. 5, Folio 28. King Siddartha at his gymnastic exercise. See under figure 52. In the upper register is King Siddhārtha appears in wrestling attitudes, with four other. He is dressed in lower garment (dhoti), decorated with beautiful design, and wears a crown, and large errings. In the lower register he is dressed in (dupatta ) scarf and lower garment (dhoti), and represented with a crown and errings. Here he appears in shooting his bow, his companion is in animated posture, with objects on his hands that resemble boxing gloves. This painting is done with great delicacy and is especially fine.
ચિત્ર ૫૪. જયસુ. પાના ૨૯ ઉપરથી. સિદ્ધાર્થરાજા નાનગૃહમાં. વ્યાયામશાળામાં કસરતો કરીને તથા તેલ વગેરેની માલીશ કરાવીને, સિદ્ધાર્થરાજા સ્નાનગૃહમાં દાખલ થાય છે. નાનઘરમાં દાખલ થઈને, ખૂબ ખર્ચ કરીને તૈયાર કરાવેલા સ્નાન કરવાના રત્નજડીત બાજઠ ઉપર બેસીને, ઉંચી જાતના અત્તરોથી સુવાસિત કરેલા પાણીથી નાન કરાવનારા માણસના હાથે સ્નાન કરીને, મહામૂલ્યવાળા ઉત્તમ વસ્ત્રો અને આભૂષણે પરિધાન કરે છે.
ચિત્રમાં સિદ્ધાર્થરાજ સ્નાનગૃહમાં સ્નાન કરવાના રત્નજડીત બાજોઠ ઉપર મૂકેલી ગાદી ઉપર બેઠેલા છે. સિદ્ધાર્થના જમણા હાથમાં દર્પણ છે; જ્યારે પાછળ ઊભેલો નકર માથાના વાળ કાંસકાથી એળે છે. તેઓના મસ્તક ઉપર સુંદર ચંદરો બાંધેલો છે. આ ચિત્ર ખૂબ કાળજીપૂર્વક ચીતરેલું છે. આ ચિત્રના માથાના લાંબા વાળ ઉપરથી આપણને ખાત્રી થાય છે કે ગુજરાતના પંદરમા સૈકાના પુરુષે લાંબા વાળ રાખતા હતા અને સ્નાનગૃહ તે સમયના વૈભવશાળી કુટુંબના વૈભવને ખ્યાલ આપે છે.
Fig. 54. JSR. 29. Sidhhāratha's toilet. After his exercises and shampooing, the king entered the bathhouse, where he bathed luzuriously and put on the robes and ornaments.
King Siddhartha sits on a cushion on a bathing stool, while an attendant dresses his hair. He has a mirror in his right hand. A canopy is hanging above him. This painting is done with great delicacy.
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org