________________
યુક્ત પ્રાણી દ્વારા ઉપશમરૂપ સમુદ્રને પાર કર મુશ્કેલ છે. પહેલાં ગુણોદપિધદ દ્વારા સઘળા ગુણોનું ગ્રહણ કરવામાં આવેલ છે. અહીં ફકત એક ઉપશમ ગુણનું કે જે સહુમાં પ્રધાન છે. આ વાતને પ્રગટ કરવા માટે ગ્રહણ કરાયેલ છે. ૪રા
આ પ્રકારે દૃષ્ટાંત આપીને ચારિત્રની દુષ્કરતા બનાવીને હવે ભેગોના ઉપભંગ માટે આગ્રહ કરે છે-“શું” ઇત્યાદિ.
અન્વયાર્થ....જ્યારે આમ વાત છે ત્યારે ગાવા–રાતઃ હે પુત્ર! તુ- તમે पंचलक्खणए माणुस्सए भोए मुंज-पंचलक्षणकान् मानुष्यकान् भोगान् भुंश्व શબ્દ, રૂપ; ગંધ, રસ અને સ્પર્શરૂપ મનુષ્ય સંબંધી ભેગોને ભેગવે તો મુત્ત મ–તતઃ મુત્તમ અને પછીથી મુક્તિભેગી થઈને ઉદા-પૌત વૃદ્ધાવસ્થામાં ધનું જિનિ-ધને વરિષ્યતિ ચરિત્રની આરાધના કરજે. જે ૪૩
માતાપિતાના આ પ્રકારના વચનને સાંભળીને મૃગાપુત્રે પ્રત્યુત્તર રૂપે શું કહ્યું? આ વાતને હવે અહીં ચૂંવાળીસમી ગાથાથી ચૂંવતેરમી ગાથા “સત્રમ’ સુધી એકત્રીસ ગાથાઓથી સ્પષ્ટ કરવામાં આવે છે–
વિંત ઇત્યાદિ. અન્વયાર્થ–સમાપિચર વિંત-વાપિત મૃગાપુત્રે માતાપિતાને કહ્યું કે, હે માતાપિતા ! આપલેકેએ –પવન પૂર્વોક્ત પ્રકારથી ચારિત્રનું પાલન દુષ્કર બતાવેલ છે. તે પૂર્વ નાદમ–પત્તા નથryટ એ આપનું કહેવું સત્ય છે. પરંતુ નિપિવાસ-નિરિવારશે જે નિસ્પૃહે છે. એને માટે જેइहलोके मा ४मा किंचिवि दुक्करंनत्थि-किश्चिदपि दुष्करम् नास्ति मा सोमा કાઈ પણ દુષ્કર નથી. મેં ૪૪ છે.
નિ પૃહતાને હેતુ કહેવામાં આવે છે--“તારમાળા” ઈત્યાદિ.
અન્વયાર્થ––હે માતાપિતા ! પૂર્વભવના સિદ્ધાંત અનુસાર મા-ઝા પૂર્વભવમાં સારીરમાળસા-શારીરમાના શારીરિક અને માનસિક ત્રાંતઅનતસાદ અનંત પ્રકારની માગો-મીનાર ભયંકર રૌદ્ર વેચTગો-રનાર વેદનાઓ મોઢાગો–ઢ સહી છે. તથા ત્રણ-ત્રણ અનેકવાર રાજા તરફથી આપવામાં આવેલા ગુરવ મનિ-ર માનિ દુઃખ ઉત્પાદકોને પણ સહન કરેલ છે. ૪પ
વધુમાં--“રાજા ” ઈત્યાદિ.
અન્વયાર્થ-- હે માતતાત ! ઘરમહંતરે– રામરઝાતા વૃદ્ધાવસ્થા તથા મરણરૂપ ભયંકર એવા જંગલમાં તથા મકાનો-મશારે ભયરૂપ ખાણથી વિશિષ્ટ એવા રાતે-તત્તે ચતુર્ગતિરૂપ સંસારમાં મg-નવા મેં અતિ દુઃખसन भीमाणि-भीमानि भय ४२ जम्माणि मरणाणि य-जन्मानि मरणानि च જન્મ અને મરણો ઢળ-દાનિ સહન કરેલ છે. આ ૪૬
વધુમાં “ના” ઈત્યાદિ.
અન્વયાર્થ-નાથા જે રીતે – આ સંસારમાં ગાણિ–ગનઃ અગ્નિ ૩vો-૩wા ઉષ્ણ ગુણસંપન્ન છે. રૂ મingો તહેં-રૂત: વનત્તાપ: તત્ર
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૩
૧૬૦
