________________
કિયે હુએ કર્મ બિના ભોગે નિવૃત નહીં હોતે હૈ.
કરેલાં કર્મ નિષ્ફળ થતાં નથી, એ વાતને સમજાવવા સૂત્રકાર કહે છે-તેને-ઇત્યાદિ.
અન્વયાર્થ – કટ્ટા પાવન – ચેથા નારી જેવી રીતે પાપ કરનાર તેજે-તેરઃ ચાર સંgિ-વિમુખે ચેરી કરતાં જ હg-હીરઃ સન પકડાઈ જતાં તેને પકડનારાઓ તેને વિષ-રે કાપી મારી નાખે છે. જી એજ પ્રકારે પ્રયા-પ્રગા જીવને ઉત્ત-પ્રેત્ય પરલોકમાં પરમાધામક વિગેરે તેને વ્યથા પહોંચાડે છે. અને અનેક પ્રકારે નરકાદિક સંબંધી વેદના તેને ભેગવવી પડે છે. તથા ફ૬ ૨ રો-હો જ આ લોકમાં પણ ધન ઉપાર્જન કરવા નિમિત્તે ભૂખ, તરસ, ટાઢ, તડકે સહન કરવો પડે છે. પહાડ ઉપર ચઢવું સમુદ્રનું પાર કરવું, રાજાની સેવા કરવી, યુદ્ધમાં પ્રહર સહેવા, વિગેરે જે કશ છે તેનાથી સઘળા પીડિત થતા રહે છે, પણ એન્માન = નો –
તાનાં કર્મળ મોક્ષો રાત્તિ કર્મોનાં ફળ ભેગવવા જ પડે છે, કહ્યું છે-“જીવ દ્વારા જે કર્મ અહિં કરાય છે તેના ફળ તેને આલોક અને પરલોકમાં ભેગવવાં પડે છે” જેમ પાણી તો વૃક્ષના મૂળમાં જ સિંચાય છે, છતાં ફળ તે શાખામાં જ લાગે છે એવું જાણીને પાપકર્મ કરતાં અટકી જવું જોઈએ. તેનાથી સદા બચતાં રહેવું જોઈએ. જીવ પિતાનાં કરેલાં કર્મોનું ફળ પોતે જ ભોગવે છે. જે પ્રકારે ચોરી કરનાર ચારને શિરચ્છેદ મસ્તક ધડથી જુદુથવું વિગેરે સજા થાય છે તે ભગવે છે. એના ઉપર આ દષ્ટાન્ત છે.
અપને કમોં કે ભોગ કે વિષયમેં દુર્વત ચોર કા દ્રષ્ટાંત
બંગ દેશમાં એક આદિત્ય નગર હતું. તેમાં દુર નામનો એક શેર રહેતું હતું. તેણે કેઈ શેઠને ઘેર એક સમય ચોરી કરવાનો વિચાર કર્યો. પરંતુ તે ઘર ચારે તરફથી બરાબર બંધ હતું. આથી તેને ગજ વાગતે ન હતું. આથી તેણે શેઠના ઘરની ભીંતમાં ખાતર પાડવા માંડયું. જે કાંગરાના આકાર જેવું હતું. તે જ વખતે ભીંત કરી રહ્યું હતું તે વખતે
શ્રી ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨
