________________
પ્રાણિવધસે નિવૃત બનને વાલોં કે મોક્ષપ્રાપ્તિ કા વર્ણન
,
મ
આ પૂર્વોક્ત અથ ને લઈ સૂત્રકાર કહે છે-“ નğ જાળવતૢ અનુજ્ઞાળે ' ઇત્યાદિ અન્વયા—પાળવફ્લશુનાને-કાળષષ અનુજ્ઞાનમ્ જે પ્રાણીવધ આદિ પાપાને અનુમેાદન આપે છે, તે ચાર્ - ષિ કદી પણ સવતુવાળું ન હૈં મુન્ગ્વેજ્ઞ-સર્વદુલાનાં નૈવ મુખ્યતે સર્વ દુ:ખાથી-ભાવી નરકાદિ ગતિના શારીરિક અને માનસિક દુઃખોથી છૂટી શક્તેા નથી તેા જે પાપા કરે છે, કરાવે છે, તે કઈ રીતે દુઃખાથી છૂટી શકે? અર્થાત્-તે કદી પણ છૂટી શકતા નથી. આથી પ્રાણાતિપાતાદિકથી સર્વ પ્રકારે નિવૃત્ત જે મુનિ છે તેજ આ અન"ત સંસારસમુદ્રને પાર કરી શકે છે, બીજા નહીં મંગલમ્ એવુ આયરિદ્ધિ આય તે તીર્થંકર ગણધર આદિ એ પવાય-માતમ્ કહેલ છે કે તેન્દ્િ-ચેઃ જેમણે इमो साहुधम्मपन्नत्तो-अयं साधुधर्मः प्रज्ञप्तः આ સાધુ ધર્મની પ્રરૂપણા કરી છે. “ો' આ શબ્દથી સૂત્રકારે પેાતાના આત્મામાં વર્તમાન જે પ્રાણાતિપાત વિરમણુ આદિ રૂપ ધમ છે અને જે પ્રતિષેાધને ચાગ્ય અને ચારાને માટે પ્રજ્ઞાપનીય છે તેની સૂચના કરેલ છે. અર્થાત્-પ્રાણાતિપાત આદિના સ્વયં કરનાર છે, કરાવનાર છે, અને અનુમાદન આપનાર છે. તે સવ દુઃખેાથી કદી પણ છૂટી શકતા નથી. એવા આદેશ તે વીતરાગ પ્રભુના છે. જેએ એ આ સાધુ ધર્મની પ્રરૂપણા કરેલ છે. ૫ ૮
જો એમ છે તા પછી શું કરવુ જોઈએ ? આ વિષયમાં સૂત્રકાર ઉપદેશ કહે છે પાળે ચ ના કુવાયજ્ઞા લે ’ઈત્યાદિ.
66
અન્વયાથ—જેપાળે-માળાનૢ પ્રાણાના ના ત્રાજ્ઞા-નત્તિવાતચેતનાશ કરતા નથી, કરાવતા નથી અને કરતા હાય તેને અનુમેદન આપતા નથી. આવી જ રીતે જે મૃષાવાદનું આચરણ પેાતે કરતા નથી, કરાવતા નથી, તેમ કરનારને અનુમાદન આપતા નથી. તે તારૂં સમિ ત્તિ વુચ્ચડ્સ ત્રાથી સમિત વૃત્તિ ઉજ્જને તે સર્વથા ષર્જીવનીકાયના રક્ષક હોય છે, અને તેજ પાંચ સમિતિથી યુક્ત છે, એવુ કહેવામાં આવે છે. તો-તતઃ એ સમિતિ સ ંપન્ન આત્માથી થાનો કા વ પાયચ મ્ન નિષ્નાર્-સ્થાતમિત્ર પાૐ મે નિર્વાતિ ઊંચા સ્થાન ઉપરથી પાણી જેમ એકદમ ઢળી જાય છે, એજ રીતે જ્ઞાનાવરણીયાદિક અશુભ કમ નિકળી જાય છે, જે રીતે ઉંચા સ્થળ ઉપર પાણી રહી શકતું નથી એજ રીતે એવા આત્મામાં પાપ રહી શકતુ નથી. । ૯ ।
શ્રી ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર :૨
૧૨૬
