________________
ઉદ્દભેદને પ્રાપ્ત નવા આવેલ પાંદડાવાળા, વિચિત્રમણિ રત્નમય સુગંધિત પુષ્પ અને ફળોના ભારથી નમેલી છે શાખાઓ જેમની એવા, અત્યંત ઘાઢ છાયાવાળા, સુંદર કાંતિવાળા તેમજ સુંદર કાંતિથી યુક્ત, રોભાયમાન મણિ અને રત્નના સમૂહના કિરણેના ફરકવાથી પ્રકાશવાળા, અમૃતના રસ જેવા રસવાળા ફળેથી યુક્ત મન અને નેત્રને અત્યંત આનંદ આપવાવાળા. પ્રાસાદીય વિગેરે પદનો અર્થ પહેલાં કહેવામાં આવેલ છે. તેથી જીજ્ઞાસુઓએ તે અર્થ ત્યાંથી સમજી લેવું. “તે વેચવા અહિં Éિ તિરુચ જીવતો सिरीससतिवण्णदहिवण्णलोद्धधवचंदणनीवकुडयकयंबपणसतालतमाल पियालपियंगुपारावयरायસુકાવી લૈહિં સંક્વો મંતા વૈપરિણિવત્તા રૂતિ’ એ ચૈત્યવૃક્ષે બીજા અનેક તિલક લવક, છત્રપગ, શિરીષ, સપ્તપર્ણ, દધિપણું, લેધ, ધવ, ચંદન, નવ, કુટજ, કુંદન, પણસ, તમાલખિયાલ, પ્રિયંગુ, પારાદત, રાજવૃક્ષ, નદીવૃક્ષ, વિગેરે વૃક્ષેથી ચારે તરફથી વ્યાપ્ત થયેલ છે. આ વૃક્ષને પારચય લેક વ્યવહાર તેમજ કષ ગ્રંથેથી સમજી લે.
તે તિઢવા કાર નંવીદવા મૂવંતો, વંતો, ગs સુરHI' ઉપર કહેવામાં આવેલ તિલક યાવત્ નંદીવૃક્ષ સુધીના વૃક્ષ, મૂલથીયુક્ત, કંદથીયુક્ત યાવત સુરમ્ય છે, અહીયાં યાત્પદથી અંધથીયુક્ત, છાલથીયુક્ત, ડાળેથી યુક્ત, પ્રવાલથી યુક્ત, પોથીયુક્ત, પુખેથી યુક્ત ફળેથી યુક્ત બીજેથી યુક્ત, અનુકમથી સુંદર પ્રકારના રૂચિર વૃન્તભાવથી પરિણત એવા એક સ્કંધવાળા, અનેક શાખા પ્રશાખા, તેમજ પત્રોવાળા અનેક મનુષ્યએ ફેલાવેલ વામથી ગ્રહણ કરવા યોગ્ય એવું ઘન વિસ્તારવાળું. ગાલાકાર સ્કંધવાળું છિદ્ર વિનાના પત્તાવાળું અવિરલ-સાન્દ્ર પત્તાવાળું. નિધૂમ જરડથી પીળા પત્તાવાળા નવા હોવાથી લીલારંગ વાળા પ્રકાશમાન પત્રોના ભારના અંધકારથી ગંભીર, દર્શનીય ઉપર ઉઠેલા નવા અને તરૂણુ કમળ પત્રથી પ્રકાશિત ચલાયમાન કિસલય અને સુકુમાર પ્રવાલેથી શોભાયમાન સુંદર અંકુરાગ્ર શિખરવાળા નિત્ય કુસુમિત્ત, નિત્ય મુકુલિત, નિત્ય લકિત, નિત્ય સ્તબક્તિ, નિત્ય ગુમિત, નિયમુચ્છિત, નિત્યયમલિત, નિત્ય યુગલિત, નિત્ય વિનમિત, નિત્ય પ્રણમિત, નિત્ય સુંદર રીતે વિભક્ત, પ્રતિમંજરી રૂપ અવતંસક–વસ્ત્રને ધારણ કરવાવાળા શુક, બહિ, ચંદનશલાકા, કોક, ભંગારક, કડલક, જીવજીવક, નંદીમુખ-કપિલ, પિંગલાક્ષક કારડવ ચક્રવાલ, કલહંસ સારસાદિ અનેક પક્ષિગણે ના મિથુન દ્વારા કરવામાં આવેલા ઉંચા મીઠા સ્વરના નાદવાળા, આ બધા પદે યાવત્ પદથી સમજી લેવા. સુરમ્ય વિગેરે પદેની વ્યાખ્યા પાંચમાં સૂત્રથી સમજી લેવી.
'तेणं तिलया जाव नंदिरुक्खा अन्नाहिं बहुहिं पउमलयाहिं जाव सामलयाहि सव्वओ
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર
૬૩
