________________
કે કેટી કેટી પલ્યોપમને ૧૦ વડે ગુણિત કરવાથી એક સાગરોપમ થાય છે. એવા સાગર પમ પ્રમાણથી ચાર સાગરોપમ કોટા કટિને એક સુષમ સુષમા કાળ હેય છે. એને જ અવસર્પિણી નો પ્રથમ આરક કહેવામાં આવેલ છે. ત્રણ સાગરોપમ કોટા કેટીને દ્વિતીય કાલ જે સુષમાં છે તે હોય છે. એ સાગ૨પમ કાટા કેટિને તૃતીય કાળ જે સુષમ દુષ્પમાં છે. તે હોય છે. ૪૨ હજાર વર્ષ કમ ૧ કેટા કટી સાગરોપમનો દુષમ સુષમાકાળ હોય છે, આ ચોથો કાળ છે. “
પ્રવીણે વારસદ્દસાડું વાગો ફુલમા' ૨૧ હજાર વર્ષના દુષમા નામે ૫ મે કાળ હોય છે. તથા આટલાજ હજાર વર્ષને ૬ઠો કાળ જે દુષમ-દુષમાં છે તે હોય છે. આ પ્રમાણે સર્વ સંકલનાથી અવસર્પિણી કાળ ૧૦ કેડા કેડી સાગરોપમ નો હોય છે. આ પ્રમાણે અવસર્પિણી કાળનું નિરૂપણ કરીને હવે સૂત્રકાર ઉત્સર્પિણી કાળ નું નિરૂપણ કરે છે. “gવં કિમ દવે નાવ ચત્તાર સાજોવા લોગો વાઢો સુરમપુરમા ” ઉત્સર્પિણી કાળમાં પ્રથમ કાલ જે દુષમ દુષમા છે તે ર૧ હજાર વર્ષનો હોય છે. એને જ ઉત્સર્પિણી કાળનો પ્રથમ આરક કહેવામાં આવેલ છે. આ પ્રમાણે ઉત્સર્પિણી કાળના ૬ઠ્ઠા સુષમા સુષમા આરક સુધીનું કથન સમજી લેવું જોઈએ. અવસપિણી કાળમાં જે ૨ પ્રથમ આરક છે તે ઉત્સર્પિણી કાળમાં ૬ ઠ્ઠો હોય છે અને અવસ પિન કાળમાં જે દçો આરક છે તે ઉત્સર્પિણી કાળમાં ૧ પ્રથમ આરક થઈ જાય છે. અહીં જે આરકેના કાલ પ્રમાણ અવસર્પિણીના પ્રકરણમાં કહેવામાં આવેલ છે તે પ્રમાણે જ છે વઘ ઘટ નથી. આ રીતે અવસર્પિણમાં આરકે નું પ્રમાણ અને કેમ આ પ્રમાણે રહે છે. અવસર્પિણી ના આરક–
૧ સુષમ સુષમા ૪ કેડા કેડી સાગરોપમની સ્થિતિ. ૨ સુષમાં- ૩ , ૩ સુષમ દુષમાં ૨, ૪ દુષમ સુષમા ૪૨ હજાર વર્ષ કમ ૧ કેડા કડી
સાગરોપમની સ્થિતિ ૫ દુષમા ૨૧ હજાર વર્ષની સ્થિતિ. ૬ દુષમ દુષમા ૨૧ હજાર વર્ષની સ્થિતિ.
ઉત્સર્પિણી કાળના આરક ૧ દુષમ દુષમ-૨૧ હજાર વર્ષની સ્થિતિ. ૨ દુષમ૩ ૨ષમ સુષમા કર વર્ષ કમ ૧ કેડી કેડી સાગરેપમનિ સ્થિતિ. ૪ સુષમ દુષમાં ૨ કેડા કેડી સાગરોપમની સ્થિતિ, ૫ સુષમાં ૩ કીડા કાડી સાગરોપમની.
સ્થિતિ, ૬ સુષમ સુષમા ૪ કેડા કેડી સાગરોપની સ્થિતિ.
આ સર્વની સંકલના કરવાથી ઉત્સર્પિણી કાલ પણ ૧૦ કેડા કેડી સાગરોપમ ને હોય છે. આ પ્રમાણે આ અવસર્પિણી રૂ૫ અને ઉત્સર્પિણી રૂ૫ કાલ ચક ૨૦ કેડ કેડી સાગરોપમનું છે એવું કહેવામાં આવેલ છે, એ જ વાત “ggi સરોવરઘમાળે
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર
૫૬
