________________
ગાય
ત્તિ) પૂર્વોક્ત સિંધુ પ્રકરણમાં જે વક્તવ્યતા કહેવામાં આવી છે તે અહીં કહેવી જોઈએ, પણ અહી સિંધુના સ્થાને ગ ંગાપદ લગાડી ને અભિલાપ કરવે જોઇએ. એ વતવ્યતા આ જ ગ્રન્થમાં તૃતીય વક્ષસ્કારમાં ૧૧ માં સૂત્રમાં વિશેષ રૂપ માંથી પ્રીતિ દાન સુધી કહેવામાં આવી છે. તે પ્રીતિદાન સુધીની વતવ્યતા અહીં' પણ જાણી લેવી જોઇએ. તે વક્તવ્યતા અને આ વતવ્યતામાં અતર આ પ્રમાણે છે કે ગ’ગાદેવીએ ભરત નરેશ માટે લેટમાં ૧૦૦૮ કુભા કે જેએા રત્નાથી વિચિત્ર પ્રતીત થતા હતા, આવ્યા તેમજ અનેક માણિએ થી, કનક તથા રત્નાથી જેમનામાં રચના થઈ રહી છે, એવા એ કનક સિહાસના આવ્યાં, શેષ સવ કથન પ્રાભૃત (લેટ) સ્વીકાર કરવી, સન્માન કરવુ' વગેરે છે તે સવ આઠ દિવસ મહાત્સવ સુધીનું કથન પહેલાં પ્રકટ કરવામાં આવ્યુ છે અહી પણ તે પ્રમાણે જ સમજી લેવું જોઇએ. IIસૂત્ર૨૫॥
ભરત મહારાજા કે દિગ્યાત્રા તથા દક્ષિણાર્ધ મેં ભરત કે કાર્યકા વર્ણન
'पण से दिव्वे चक्करयणे गंगाए देवीए अट्ठाहियाए ?' इत्यादि सूत्र, २६ ||
.
कार्थ - (ari से दिवे चक्करयणे गंगाप देवीप अट्ठाहियाए महामहिमाए नियताए સમાળી) જયારે ગંગાદેવીના વિજયાપલક્ષ્યમાં આયેાજિત આઠ દિવસ ના મહેાત્સવ સમાસ થઈ ચૂકયા. ત્યારે તે દિવ્ય ચક્રરત્ન ‘બાવલાōાત્રો' આયુધઘરશાળા માંથી (fft. ફલમ) બહાર નીકળ્યું. અને ( નિમિત્તા ના નવા મટાફે પિિમળ હેન યાસિ પણ પવાય મુટામિમુલ્યે થાપ યાય દોસ્થા) નીકળીને તે યાવત્ ગંગા મહાનદીના પશ્ચિમ સ્કૂલ પર થઇ ને દક્ષિણ દિશામાં ખંડ પ્રપાત ગુહા તરફ ચાલવા લાગ્યું. અહીં યાવત્ શબ્દથી અન્તરિક્ષ પ્રતિપન્ન યક્ષ સહસ્ત્ર પરિવૃત વગેરે પાઠે ગૃહીત થયેલ છે. (સાળં તે મળ્યે દયા નાવ નેળેવ વકળાયમુદ્દા તેમેને વાળચ્છ) જ્યારે ભરત રાજાએ ચક્રરત્નને ખડ પ્રપાત ગુહા તરફ જતુ જોયું તે તે પણ જયાં ખંડ પ્રપાત નામક ગુફા હતી તે તરફ પડાં. અહીં યાવત્ પાઠથી ‘પતિ રા હ્રoતુચિત્તાન્તિઃ પ્રોતિમના પમલૌમસ્થિતઃ ખેંચવસર્પદૈત્ય ” એ પાઠ તૃતીય વક્ષસ્કારમાં જેમ કહેવામાં આવેલ છે, તે પ્રમાણે અત્રે પણ સગૃહીત થયા છે. (લવાન્નુિત્તા સવા યમાહાવतवया यव्वा णवरि णट्टमालगे देवे पीइदाणं से अलंकारियभंड़ कडगाणिय सेसं सव्वं સદેવ કટ્ટાદિયા માર્મામા) ત્યાં પહેાંચી ને તેણે જે કાર્યો ત્યાં કર્યાં તે વિષે કૃતમાલક દેવની વકૃતવ્યતામાં જેમ વર્ણવવામાં આવેલ છે તેમ અહી પણ જાણી લેવું જોઇએ. કૃતમાલક દેવ તમિષા ગુહાને અધિપતિ દેવ છે. તે જક્તવ્યતામાં અને આ વક્તવ્યતામાં તફાવત આટલા જ છે કે નાટયમાલક દેવે ભરત મહારાજા માટે પ્રીતિદાનમાં આભરણા થી પૂતિ ભાજન અને કટકો આપ્યો. એના સિવાયનું શેષ બધું કથન સત્કાર, સન્માન વગેરે કરવા અંગેનુ કૃતમાલક દેવની જેમ જ આઠ દિવસ સુધી મહામહોત્સવ કરવા સુધીનુ છે. (तरण से भरहे राया णट्टमालगस्स देवस्स अट्ठाहिआप महिमाए णिव्वत्ताप समाणीप सुसेणं સેળાવડું સાવેદ) જયારે ન ય માલક દેવના વિજયે પલક્ષ્યમાં આયાજિત આઠ દિવસ સુધીને મહાત્સવ સમ્પૂર્ણ થઈ ચૂકયા ત્યારે ભરત રાજાએ પેાતાના સુષેણ નામક સેનાપતિ ને એકલાવ્યેા. (સાવિત્તા નાવ લિધુનો ભેદવો) એલાવી ને તેણે જે કંઈ તે સેનાપતિ ને કહ્યુ તે
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર
૨૪૯