________________
ગતિથી જ ચાલવાની એમની ટેવ હતી. (afé રામcrorerઈવભૂતિબંéિ) ચાર ચમરોથી તેમજ કનકેથી એમના અંગે વિભૂષિત હતા. અહીં “ચામર' શબ્દને જે સ્ત્રીલિંગમાં પ્રયુક્ત કરવામાં આવેલ છે, તે આર્ષ હોવાથી પ્રયુક્ત કરેલ છે. એવા વિશેષણ વિશિષ્ટ ઘડાઓથી તે રથ યુકત હતા. તથા (રજી સઘં વાંઢ પsri સુવાર્તાધા નુ મદિર રામા મરણો વરdi) એ રથ છત્ર સહિત હતા, ધ્વજા સહિત હતું, ઘંટાએથી યુક્ત હતો. પતાકાઓથી મંડિત હતા, એમાં સંધિઓની યેજના સરસરીતે કરવામાં આવી હતી. જે શેષ યાચિત સ્થાન-વિશેષમાં નિયજિત સંગ્રામવાઘવિશેષને હોય છે, તે જ પ્રમાણેને એને ગંભીર ઘોષ હતો. એના કુ-બને અવયવ વિશેષો-અતીવ સુંદર હતાં, (9મી બંસરું) સુંદર ચક્રયુક્ત એનું નેમી મંડળ હતું. (વઘા ત૬) એના યુગના બને ખૂણાએ અતીવ સુંદર હતા. (વાવરૂ દ્રdવે) એના બને તુંબ શ્રેષ્ઠવજારત્નથી આબદ્ધ હતા. (વરઘંઘામૂલચં) એ રથ શ્રેષ્ઠ સુવર્ણથી ભૂષિત હતો. (વાલ્વિનિ મિથે) એ શ્રેષ્ઠ શિલ્પી દ્વારા નિર્મિત હતો. (તુરંત ત્ત) શ્રેષ્ઠ ઘોડાઓ એમાં જોતરેલ હતા. (વરસાદિક્ષાદિય) શ્રેષ્ઠ નિપુણ સારથિ દ્વારા તે હાંકવામાં આવતા હતા. એવા એ વિશેષણોથી વિશિષ્ટ (વરમહાદં) તે શ્રેષ્ઠ મહારથ ઉપર (વરપુષેિ) તે સુરાજા છ ખંડાધિપતિ ભરત ( ગાઢ) સવાર થશે. અહીં સમાનાર્થક દુરૂઢ અને આરૂઢ એ જે બે પદો સાથેસાથે પ્રયુક્ત કરવામાં આવેલ છે, તેથી આમ પ્રકટ થાય છે કે ભરતચક્રી તે ઉપર સુખપૂર્વક બેઠે (gવરાછા પુરિમંદિશં) તે રથ ઉત્તમરનેથી શોભિત હતા. (વિવિજ્ઞાન)
ની નાની-નાની ઘંટિકાઓથી તે સુશોભિત હતા. () એ શત્રુઓથી અજેય હતાં. (તાબામણિકળાવિયવંચકાયુગના કન્દ્રિય જુગતરા) એની રક્તતા સૌદામિની વિઘત. તમસુવર્ણ - અગ્નિમાંથી તરત જ બહાર કાઢેલા સુવર્ણ, પંકજ-રક્ત કમળ, જ પાકુસમ પ્રદીપ્ત અગ્નિ અને પોપટની ચંચુ જેવી હતી. (કુઝä વધુણીવન, દત્તર્દાિ જુ નજર सिदररुइर कुंकुम परिवयवरणणयण कोइलदसनावरणरइदातिरेगरत्तासोगकणग केसु. જનતાનોamgurgicg) એની છબિ અને એનું તેજ પ્રકાશ રતીના અધ.
તેજ પ્રકાશ રતીને અર્ધભાગ, બધું જીવક-દ્ધિ પ્રહર પ્રકાશી રક્ત પુષ્પ, હિંગુલક, નિકર, સિદૂર, ચિર કકુ, પારાવત ચરણ, કેકિલ નેત્ર, દજ્ઞાવરણ-અઘરેષ્ઠ, રતિદમનહર, અતિરક્ત અશોક વૃક્ષ, કનક કિશુક પુ૫, ગજતલ તેમજ સુરેન્દ્ર મેપક એટલે કે ખદ્યોત એ સર્વ જેવું
तु. (बिंवफलसिलप्पवाल उहितसूरसरिसं सव्वोउयसुरहिकुसुम आसत्तमल्लदामं उसिવારેઘરજ્ઞ૬) એ રથ બિંબફળ, કુંદરીફલ, શિલા પ્રવાલ-પરિકર્મિત વિદ્રમ, અથવા શિલા
ધિત વિદ્રમ, તેમજ ઉદિત સૂર્ય જેવા રંગવાળો હતે. સમસ્ત શત્રુઓને પુપની માળાઓ એ રથ ઉપર પડેલી હતી. એ રથ ઉપર એકદમ ઉન્નત એક શ્વેત ધ્વજા ફરકી રહી હતી. (મહામતિયામીfrઘ૪) મહામેઘની ગર્જના જેવો એને સ્નિગ્ધ ઘેષ હતા. (દિgi) શત્રુઓના હદયને તે કંપાવનાર હતા. (1મrt રિસરીઝ i पहविविजयलंभति विस्तुतं लागविस्सुतजसोऽहयचाउग्घंटं आसरहं पोसहिए णरवई दुरूढे तएण से भरहे राया चाउग्घंटे आसरहं दुरूढे सेसं तहेव दाहिणामुहेणं वरदामति જે વસમુદં સોનાટ્ટા) પ્રાતઃ સમયે જ્યારે અષ્ટમ તપસ્યાની પારણું હતી અને પૌષધની પારણાને પણ વધારે સમય થયો ન હતો, એવા સમયે શોભાયુક્ત તે નરપતિ પૃથિવી વિજય
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર
૧૯૧