________________
થશે તેમ જ એમના શરીરની ઊંચાઈ અનેક ધનુષ પ્રમાણ જેટલી હશે. (vni - મુત્ત ૩ i gaછી આ૩ષે રૂઢિિત) એમનું આયુષ્ય જઘન્યથી એક અન્તમુહૂર્ત જેટલું અને ઉત્કૃષ્ટથી એક પૂર્વકટિ સુધી હશે. (fઝ વેના પિરામી, નાર ગંd fહૂતિ) આટલું દીર્ઘ આયુષ્ય ભોગવીને જ્યારે એ મરણ પામશે ત્યારે એમનામાંથી કેટલાંક મનુષ્ય તે નરકમાં જશે અને કેટલાક મનુષ્ય યાવતુ સમસ્ત શારીરિક અને માનસિક દુ:ખેને વિનાશ કરશે. અહીં યાવત્ પદથી સંગ્રાહ્ય પાઠ આ પ્રમાણે છે – "केचित् मनुष्याः नरकगामिनो भविष्यन्ति, केचित् तिर्यरगामिनो भविष्यन्ति, केचित् मनुष्यगामिनो भविष्यन्ति, केचित् देवगामिनो भविष्यन्ति केचित् सिद्धगतिगामिनो પ્રવિણતિ,' યાવતું પદથી ગૃહીત એ પાઠનો અર્થ સ્પષ્ટ જ છે. (તોરેf સમા તો વંતા સત્તfકારસંતિ) તે ઉત્સર્પિણી કાળના એ તૃતીય આરકમાં ત્રણ વંશે ઉત્પન્ન થશે (સં નહીં) તે આ પ્રમાણે છે. (તિરાજવંશે, જવ જં, ટ્રાવંરે) એક તીર્થકર વંશ, દ્વિતીય ચક્રવતી વંશ અને તૃતીય દશાર્દવંશ યદુવંશ. (તી સમાઇ તેવી ત્તિથT, #wrણ ચક્રવાદ પણ વઘવા નવ વાયુવા રમુરિત) તે ઉત્સપિણી કાળના એ તૃતીય આરામાં ૨૬ તીર્થંકરો, ૧૧ અફવતીએ. નવ બળદેવો અને નવ વાસુદેવે ઉત્પન થશે. મે પ૯ છે
'तीसेण समाए सागरोयम कोडा कोडीए बायालीसाए बाससडस्लेहि इत्यादि सूत्र ॥६॥
ટીકાથ–હે આયુશ્મન શ્રમણ !ઉત્સપિનીના ૪૨ હજાર વર્ષ કમ ૧ સાગરેપમ કોટાકોટિ પ્રમાણુવાળા આ તૃતીય આરકની જ્યારે પરિસમાપ્તિ થઈ જશે ત્યારે (ગvrafé avocકાવે हिं जाय अणतगुणपरिबुड्ढीए परिवुड्ढेमाणे २ एत्थणं सुसमसमा णामं समा काले રિણિત સમજાકણો) અનંતવાણું પર્યાયથી યાવત્ અનંત ગણવૃદ્ધિથી વર્ધમાન એ ભરતક્ષેત્રમાં સુષમદુષમાનામક ચતુર્થ આરક લાગશે. એટલે કે અવતરિત થશે. (ત્તા ત્તિ વિમનિસ) એ આરકના ત્રણ ભાગે થશે. (સિમાજે, નવ ઉમા ઇનેતિ મળે એમાં એક પ્રથમ વિભાગ થશે. દ્વિતીય મધ્યમત્રિભાગ થશે અને તૃતીય પશ્ચિમ વિભાગ થશે એમાંથી જે (ga fસમાપ્ત) પ્રથમ વિભાગ છે અર્થાત્રિએ ભાગ છે, (તીરે રે સમાઈ મા વારા જિલ્લા માથામાવડોથા મસ્જિરુ) હે ભદન્ત ! તે પ્રથમ ત્રિભાગમાંભરતક્ષેત્રનું સ્વરૂપ કેવું હશે? એના જવાબમાં પ્રભુ કહે છે-(નોમાં વરમાળ નાવ મવ) હે ગૌતમ! પ્રથમ વિભાગમાં ભરતક્ષેત્રને ભૂમિભાગ બહુમેરમણીય થશે. અહીં યાવત પદથી તે પ્રમાણે જ વર્ણન ક્રમ સંગ્રાહા થશે કે જે પ્રમાણે અવસર્પિણીના સુષમ-દુષમા આરકના નિરૂપણ સમયમાં ભરતક્ષેત્રનું વર્ણન કરવામાં આવ્યુ છે. (મgયા जा चेवओसप्पिणीए पच्छिमे वत्तव्वया सा भाणियव्वा कुलगरवजा उसमसामिवज्जा) भवસર્પિણી સંબંધી સુષમ દુષમાના પશ્ચિમ વિભાગમાં જેવું મનુષ્યનું વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે,
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્રા
૧૫૩