________________
સેન્દ્રિય જીવોં કા નિરૂપણ
સેન્દ્રિય દ્વાર
શબ્દાર્થ (સન મંત્તે !) હે ભગવન્ ! આ (સરૂંચિાળ) ઇન્દ્રિય યુક્ત (ઇજિરિયાળ, વેડુંરિયાળ, તેન્દ્રિયળાં, ચર્તા-વિચાાં, વંચિરિયા, નિયિાન) એકેન્દ્રિય, દ્વીન્દ્રિય, ત્રીન્દ્રિય, ચતુરિન્દ્રિય, પ ંચેન્દ્રિય અને અનિન્દ્રિયમાં (ચરે રેતો) કાણુ કાનાથી (પ્પા વા) અલ્પ છે (વ ુચા વા) ઘણા છે (તુલ્હા Tr) તુલ્ય છે, (વિશેષાદ્યિા વા) વિશેષાધિક છે, (પોયમા) હું ગૌતમ (સવ્થોવા) બધાથી એછા (વેંતિયા) પોંચેન્દ્રિય છે (વરિયા વિસેઢિયા) ચતુરિન્દ્રિય વિશેષાધિક છે (તેÍનિયા) ત્રણ ઇન્દ્રિય (વિસેલાાિ) વિશેષાધિક છે (લેરિયા વિસેસહિયા) એ ઇન્દ્રિય વિશેષાધિક છે (નિતિયા અ ંત:પુળા) અનિન્દ્રિયા અનંત ગણા છે. (વિચા અનંતઃમુળા) એકેન્દ્રિય અનન્તગણા છે (સરિયા) ઇન્દ્રિય યુક્ત (વિષેસાાિ) વિશેષાધિક છે
(પત્તિમાં મંતે !) હે ભગવન્ ! આ (સયિાળ) ઈન્દ્રિય યુક્ત (નિયિાળ) એકેન્દ્રિય (ચેËરિયાળું) એ ઇન્દ્રિય (તેરૂંચિાળ) ત્રણ ઇન્દ્રિય (ચયિાન) ચાર ઇન્દ્રિય (ચંચિાળ)પાંચ ઇન્દ્રિય (વાત્તાનું) અપર્યાપ્તમાં (રે રેનિંતો) કાણ કાનાથી (અા વા) અલ્પ છે (દુચા વા, તુōાચા, વિસેસાિ વા) ઘણા, તુલ્ય અથવા વિશેષાધિક છે. (પોયમા !) હે ગૌતમ ? (સદ્દસ્યોના પiિનિયા અવગ્નત્ત) બધાથી ઓછા પાંચેન્દ્રિય અપર્યાપ્ત છે (ચર્ચાવિચા અવગ્નત્તા વિશેસાદિયા) ચતુરિન્દ્રિય અપર્યાપ્ત વિશેષાધિક છે (તેયિ અવગ્નત્તના વિસેલાાિ) ત્રણ ઇન્દ્રિય અપર્યાપ્ત વિશેષાધિક છે (વેતિયા અપન્તત્તા વિશેસાાિ) એ ઇન્દ્રિય અપર્યાપ્ત વિશેષાધિક છે (iિનિયા વધ્નત્તા અનંતનુળા) એકેન્દ્રિય અપર્યાપ્ત અનન્ત ગુણા છે (સફૈયિાવગ્નત્તા) સેન્દ્રિય ઇન્દ્રિયવાન્ અપર્યાપ્ત (વિલેાિ)
વિશેષાધિક છે
(સાં મંતે !) હે ભગવન્ ! આ (સફૈયિા) સન્દ્રિય (તિયાળ) એકેન્દ્રિય (વેટ્ટુનિયાળ) એ ઇન્દ્રિય (તેઽયિાળ) ત્રણ ઇન્દ્રિય (વરિયાળ) ચાર ઇન્દ્રિય (પંચિંતિચાi) પચેન્દ્રિય (પદ્મત્તાળ) પર્યાપ્તમાં (રે રે દંતો) કાણુ કાનાથી (અપ્પા થા, વટ્ઠયા વા, તુલ્હા યા વિસેલાાિ વા ?) અલ્પ ઘણા તુલ્ય, અથવા વિશેષાધિક છે ? (ગોયમા ! ) હે ગૌતમ ! (સન્નોવા વર્તાવરિયા નગ્નત્ત) બધાથી ઓછા ચાર ઇન્દ્રિય પર્યાપ્ત છે. (પર્જિનિયા પપ્નત્તા વિશેસાાિ)પંચેન્દ્રિય પર્યાસ વિશેષાધિક છે (વેાિ જ્ઞત્તયા વિણેસાાિ) દ્વીન્દ્રિય પર્યાપ્તક વિશેષાધિક છે. (સેયિા નગ્નત્તા) ત્રણ ઇન્દ્રિય પર્યાસ (વિસેસાિ)
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર :૨
૧૯
