________________
કરે છે. ભૂતદ્વીપને ચારે બાજુએથી ઘેરીને ભૂત એ નામના સમુદ્ર આવેલ છે.
આ સમુદ્રમાં ભૂતવર અને ભૂતમહાવર એ નામના એ દેવા નિવાસ કરે છે. એ દેવા મહદ્ધિક વિગેરે વિશેષણાવાળા છે. અને યાવત્ તેઓ એક પચેપમની સ્થિતિ વાળા છે. ભૂતસમુદ્રને ઘેરીને સ્વયંભૂરમણ દ્વીપ આવેલ છે, આ દ્વીપમાં સ્વયંભૂરમણ ભદ્ર અને સ્વયંભૂરમણ મહા ભદ્ર નામના એ દેવા રહે છે. સ્વયંભૂરમણુ દ્વીપને સ્વયંભૂરમણ નામના સમુદ્રે ચારે બાજુએથી ઘેરેલ છે. આ સમુદ્ર ગેાળ છે. અને વલયના આકાર જેવા આકાર વાળા છે. આ સ્વંભૂરમણ સમુદ્ર અસખ્યાત લાખ ચેાજનના વિસ્તાર વાળા છે. અને તેના પરિક્ષેપ પણ એટલેાજ છે. હે ભગવન્‘સ્વયંભૂરમણુ એ પ્રમાણેનું નામ શા કારણથી થયેલ છે આ પ્રમાણેના પ્રશ્ન ગૌતમસ્વામીએ પ્રભુશ્રીને પૂછેલ છે. આ વાતને ‘જ્ઞાવ અટ્ટો' આ પઢથી સૂત્રકારે પ્રગટ કરેલ છે. આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી કહે છે કે-નોયમા ! સયંમૂરમળોર્ ર્ ત્ર ઘે નચ્ચે, તજી, જિજ્વળામે પપાતી કારસેળ ત્તે' હે ગૌતમ! સ્વયં ભૂરમણ સમુદ્રનું પાણી અચ્છ-આકાશ અને સ્ફટિકમણીના જેવુ નિર્માળ છે. પથ્ય છે. જાત્યઅનાવિલ છે. અર્થાત્ મલિનતા વગરનું છે. તનુક-હલકુ` છે. ભારે નથી, સ્ફટિક મણિની કાંતી જેવી કાંતી વાળું છે. અને સ્વભાવથી જ જલના રસથી પરિપૂર્ણ છે. આ સ્વયંભૂરમણુ સમુદ્રમાં સ્વયંભૂરમણવર અને સ્વયંભૂરમણ મહાવર નામવાળા એ દેવા નિવાસ કરે છે. તેઓની સ્થિતિ ૧ એક ૧ એક ચેપમની છે. એજ કારણથી હું ગૌતમ આ સમુદ્રનું નામ ‘સ્વયંભૂરમણુ એ પ્રમાણે કહેવામાં આવેલ છે. આ સમુદ્રમાં ચંદ્ર અને સૂ વિગેરે ચૈાતિક દેવા અસંખ્યાત છે. દેવના કથનથી લઈને ‘સ્વયંભૂરમણ’ સમુદ્રના કથન પન્ત જે ત્રિપ્રકાર પણુ' કહેવામાં આવેલ નથી તે રૂંવે નાળે નવું મૂલ્ય સયંમૂમળે થ” આ કથન પ્રમાણે કહેલ નથી. ! સૂ. ૧૦૫ ॥ જમ્બુદ્દીપાદિ દ્વીપો કે નામ નિર્દેશ
બેવચા ળ મતે ! નવુદ્દીવા ફીત્રા નામથે ત્તેન્દ્િવન્તત્તા' ઇત્યાદિ
ટીકા ગૌતમસ્વામી આ સૂત્ર દ્વારા પ્રભુશ્રીને એવુ પૂછે છે કે હું ભગવન્ જ ખુદ્દીપ વિગેરે નામ વાળા કેટલા દ્વીપા આવેલા છે. આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી કહે છે કે-‘નોયમા ! સવજ્ઞાનંયુરીયા ટ્રીયાનામયેગ્નેહિં {ત્તા' હે ગૌતમ ! જમૂદ્રીપ એ નામ વાળા અસંખ્યાત દ્વીપા કહેવામાં આવેલા છે. તિયા ” મતે ! વળસમુદ્દા સમુદ્દા વળત્તા' હે ભગવન્ લવણુ સમુદ્ર એ નામથી કેટલા સમુદ્રો કહ્યા છે? આના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી કહે છે કે નોયમા સંઘગ્ગા હત્રળસમુદ્દા નામધેઝેન્દ્િવળત્તા' હૈ ગૌતમ ! લવણુ સમુદ્ર આ નામથી અસ`ખ્યાત સમુદ્રો કહેવામાં આવેલા છે. ‘વ’ પાચસંદા વિ’એજ પ્રમાણે ધાતકીખંડ એ નામવાળા દ્વીપો પણ અસંખ્યાત છે, ‘વં જ્ઞાવ બસંવેજ્ઞા સૂફીના નામષેકોર્િં વળત્તા' એજ પ્રમાણે યાવત્ અસ ંખ્યાત દ્વીપો સૂર્ય વરાવ જીવાભિગમસૂત્ર
૨૬૪