________________
એકોરુકદ્દીપ મેં રહે વૃક્ષો કા નિરુપણ
હવે છઠ્ઠા કલ્પ વૃક્ષનું વર્ણન કરવામાં આવે છે. શોન ફીચે તથ તસ્થ વદવે પિત્તળા ગામ તુમળા વાસા' ઇત્યાદિ.
ટીકા-ડે શ્રમણ આયુષ્મન એ એકેક નામના દ્વીપમાં સ્થળે સ્થળે વે ચિત્તના નામ સુમરાળા પાળત્તા' ચિત્રાંગ નામના અનેક કલ્પવૃક્ષે કહેલ છે. આ કલ્પવૃક્ષો માંગલ્યના કારણભૂત અનેક પ્રકારના ચિત્રા આશ્ચર્ય જનક વસ્તુ આપતા રહે છે. તેથી ચિત્રા આપનાર હેાવાથી તેનુ નામ પણ ચિત્રાંગ એ પ્રમાણે થયેલ છે. તે કેવા છે ? તે સંબંધમાં તે વૃક્ષોનું હવે વર્ણન કર વામાં આવે છે. 'નન્હા સે પેન્નારે' જેમ પ્રસિદ્ધ પ્રેક્ષાગ્રહ નાટકશાળા હાય, વિચિત્તે' તે અનેક પ્રકારના ચિત્રાથી યુક્ત થઇને ‘સ્મે’ દેખવાવાળાના મનને અત્યંત પ્રસન્નતા ઉત્પન્ન કરે છે, અને જેમ તે વરમુખ વામ માજી ને' શ્રેષ્ઠ પુષ્પાની સુંદર સુંદર માળાએથી અત્યંત શાભાયમાન હેાય છે. ‘માલ સમુ પુખ્તવું નોવચાર હિ' તથા વિકસિત હૈાવાથી તે અત્યંત શૈાભાયમાન લાગે છે. ‘વિરત્રિયવિચિત્તસિાિમમત્તિનિસમુચવ્વમે' તથા વિરલ એટલે કે જૂદા જૂદા સ્થાપિત કરવામાં આવેલ અને અનેક પ્રકારથી ગૂંથવામાં આવેલ માળાઓની શાભાના પ્રકથી જન મનને હર્ષ ઉપજાવે છે. ‘થિમ વેર્દિ पूरिम संघाइमेण मल्लेण छेगसिपिविभाग र इएणं सव्वओ चेव समणुबद्धे' अधिभ એટલે કે ચાતુર્યતાથી ફુલોની પરસ્પર ગાંઠેથી ગૂંથવામાં આવેલ અથવા દોરાથી ગૂંથવામાં આવેલ હાય છે. વેષ્ટિત પરસ્પર એક બીજી માળાએની સાથે ઉપર નીચે કરીને ગૂંથેલ હાય છે. પૂતિ કોઈ આકૃતિ વિશેષના છિદ્રોમાં પુષ્પા ભરી ભરીને ચતુરાઈપૂર્વક કરવામાં આવેલ હોય છે અને સંઘાતિમ પૂષ્પાના સમૂહ જેમાં એક બીજા પુષ્પાના સમૂહની સાથે સંધાતિમ કરીને અર્થાત્ મેળવીને ગૂંથેલ હેાય છે. એવી ગ્રંથિત, વેષ્ટિત, પૂરિત, અને સંધાતિમના ભેદથી ચાર પ્રકારની માળાએ હાય છે. ચતુર કારિગર દ્વારા ગૂંથવામાં આવેલ
આ ચારે પ્રકારની માળાઓ કે જેમાં ઘણીજ ચતુરાઈની સાથે સમજાવીને બધી તરફ રાખવામાં આવેલ હાય, અને તેના દ્વારા જેના સૌંદય વૃદ્ધિમાં વધારો થયેલ હાય તથા ‘પવિત્ઝઝયંત વિટ્ટે 'િ અલગ અલગ રૂપે દૂર દૂર લટકતી એવી પંચવરિ' પાંચ વર્ણવાળા સુન્દર ફૂલમાલાએથી ‘સોમમાળે’ શેભાયમાન ‘વળમાજચત્ત' જે વિશેષ રૂપથી સજાવવામાં આવેલ હેાય, તથા અગ્રભાગમાં લટકાવવામાં આવેલ તેારણથી પણ જે વિશેષ પ્રકારથી ચમકી રહેલ
જીવાભિગમસૂત્ર
૧૬૬
