________________
એક અનુષ્ઠાન છે, અને વાર્તાઓમાં જેમને રસ
રાળા ” પ્રાણવધનું કાર્ય જ જેમનું અમિરન'તા ” પ્રાણીઓની હિંસાત્મક જીવા “વદુવનાર ’” વિવિધ પાતંજરેત્તુ ” પાપા કરીને તુલા ’ “ હુંત્તિ ” પામે છે.
6.
*
फलं देइ
“ पाणवहकहासु પડે છે, એવા
ભાવા —જળચર, સ્થળચર આદિ જે જે તિય ચ છે, અને પક્ષી આદિ જેટલાં ખેચર (નભચર) જીવા છે, તેઓ સન્ની હાય કે અસની હાય, પર્યાપ્ત હાય કે અપર્યાપ્ત હોય પણ જો તેઓ જીવાની હત્યા કરીને પાતાનેા નિર્વાહ ચલાવતાં હાય તે તેઓ પાપી છે—પાપકમમાં રત છે, જે જીવાનાં પરિણા મામાં અશુભલેસ્યા પ્રવતિ હોય છે જેઓ પાપમય કૃત્યામાં આનંદ માનતા હાય તે, ઈત્યાદિ પ્રકારના જીવે પણ પાપી અને પાપકમ માં રત હોય છે સૂ.૨૩
જૈસે ૨ કર્મ કરતે હૈ પૈસા હી ફલ પ્રાપ્ત હોનેકા નિરૂપણ
""
” સતાષ
66
""
"9
अयाणमाणाः
,,
આ રીતે “વિચ તિાના પાળવૐ ” તે પ્રતિજ્ઞાત પાંચમાં પ્રાણવધકનુઁદ્વારનું વિવેચન સંપૂર્ણ થયુ. હવે સૂત્રકાર 'जह य कओ जारिसं આ ચતુર્થાં ફલદ્વારનું વિવેચન કરે છે “ તન્ન ચ પાવરÆ ” ઈત્યાદિ. ટીકાથ‘તસ્સ ય વાયરસ'’"આ પ્રાણવધરૂપ પાપવૃક્ષનું ‘વિવાળ'' નરક નિગેાદ આદિ દુઃખરૂપ કડવું ફળ ભોગવવું પડશે, તે વાતને “ નહીં જાણનારા પાપી જીવે “નવૃતિવિજ્ઞોનિ વૃત્તિ નરક તિય ચ ચેનિને વધારે છે, જે ચેાનિ “ મમય ” અત્યંત ભયપ્રદ, અને “ વિસ્સામ વેચન ” પ્રતિકાળે અનુભવાતી આશાના વેદનાથી યુક્ત છે, તથા * दीहकाल Nagari જેમાં દીર્ઘકાળ સુધી જીવ વિવિધ પ્રકારનાં શારીરિક અને માનસિક દુઃખાને ભાગવ્યા કરે છે. એવી વિવિધ શારીરિક અને માનસિક દુઃખાથી યુક્ત, તે નરક તિયાઁચ ચેાનિને તેઓ વધારે છે. તેનું તાત્પર્ય એ છે કે પ્રાણવધ કરનાર જીવા ઉપરક્ત વિવિધ ચેાનિયામાં ઉત્પન્ન થઈને મહાન વેદનાઓ અનુભવે છે. આ રીતે નરક તિયચ આદિ કુયેાનિયામાં પરિભ્રમણુ કરતાં તે પ્રાણવધ કરનારા જીવા જન્મ મરણ આદિની અતૂટ પરંપરા પૂર્ણાંક જે જે પ્રકારનાં ભયંકરમાં ભયંકર દુઃખા ભાગવે છે, તે વિષયનું હવે સૂત્રકાર સ્પષ્ટીકરણ કરે છે “ રૂમો ગવરૂપ જીયા ” આયુષ્યના ક્ષય થતાં પ્રાણવધકારી
77
શ્રી પ્રશ્ન વ્યાકરણ સૂત્ર
૪૨
