________________
નરયિકો કે પરિણામ આદિ દ્વારો કા નિરૂપણ
પરિમાણ વિગેરે દ્વારનું કથન હવે ગૌતમસ્વામી પ્રભુને એવું પૂછે છે કે જે મંતે! ઘા મgi કા વવવ વંતિ” હે ભગવદ્ રત્નપ્રભા પૃથ્વીમાં ઉત્પન્ન થવાવાળા અસંશી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચ એક સમયમાં કેટલા ઉત્પન્ન થાય છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે કે- મા! હomળે પક્ષો વા રે વા સિનિ ઘા રોરેoi સિલેકઝા યા સંજ્ઞા વ રાન્નતિ હે ગૌતમ ! તેઓ એક સમયમાં જઘન્યથી એક બે અથવા ત્રણ ઉત્પન્ન થાય છે, અને ઉત્કૃષ્ટથી સંખ્યાત અને અસંખ્યાત ઉત્પન્ન થાય છે. ૨ ગૌતમસ્વામીને પ્રશ્ન “af of મંરે ! નવા હળા સંઘથળી ના ૧ હે ભગવદ્ નરકમાં ઉત્પન્ન થયેલા તે અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચોના શરીર કયા સંહનનવાળા હોય છે ? મહાવીર પ્રભુને ઉત્તર ભાગમા ! છેવસંવાળી પુનત્તા” હે ગૌતમ! તેના શરીરે સેવા સંહનન વાળા હોય છે. ૩ ગૌતમસ્વામીને પ્રશ્ન તેfd i મતે ! બીજાને છે માઢિયા વાળા g-mત્તા” હે ભગવન તે જુવાની એટલે કે નરકમાં ઉત્પન્ન થયેલા તે અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચાના શરીરની અવગાહના કેટલી વિશાળ હોય છે ? મહાવીર પ્રભુને ઉત્તર “ચમા ઝળેof યંગુરત અસં. કામા કોણે જેથળ ' હે ગૌતમ ! તેઓના શરીરની અવગાહના જઘન્યથી આગળના અસંખ્યાતમાં ભાગ પ્રમાણે અને ઉકૃષ્ટથી એક હજાર
જનની હેાય છે ૪ ગૌતમસ્વામીને પ્રશ્ન “aff i મેતે ! નવા વરાળિ દિ સંદિગા gumત્તા' હે ભગવન તે જ ના શરીર કયા સંસ્થાનવાળા કહ્યા છે ? ભગવાનનો ઉત્તર નિયમ ! હું રંગાજવંઢિડા વાત્તા” હે ગૌતમ! તે જીના શરીર હુડક સંસ્થાન વાળાં કહ્યાં છે ૫ ગૌતમસ્વામીનો પ્રશ્ન કરે of મંતે! લીલા વા ના પાત્તાગો” હે ભગવન્ તે અપર્યાપ્તક પંચે. દ્રિય તિર્યંચોને કેટલી લેશ્યાઓ કહી છે? ભગવાનને ઉત્તર-રિરિન જેatો વારા શો, તે કદા–“ રણા નહેર રસ્કેરવા’ હે ગૌતમ ! તેઓને ત્રણ લેશ્યાઓ કહી છે. જેમકે-કૃષ્ણ લેશ્યા, નેલ લેશ્યા, અને કાપિત લેહ્યાદ્રિ ગૌતમસ્વામીને પ્રશ્ન-બરે મને ! નીવા! જિં વારિટ્ટી, મિત્રછાવિહી, સન્માનિઝાહિદ્દી, હે ભગવન તે જ સમ્યગ્દષ્ટિવાળા હોય છે ? અથવા મિથ્યા દૃષ્ટિવાળા હોય છે ? અથવા સમ્યમિથ્યાદષ્ટિ વાળા હોય છે ? ભગવાનને ઉત્તર-હે ગૌતમ! પર્યાપ્તક અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચ એવા તે જીવે સમ્યગૂ દષ્ટિ હેતા નથી. સમ્યમિથ્યાદૃષ્ટિ પણ લેતા નથી. પરંતુ મિથ્યા દષ્ટિવાળા જ હોય છે ૭ ફરીથી ગૌતમસ્વામી પ્રભુને પૂછે છે કે–તે i મને !
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૪
૧૦૬
