________________
શીત એકદેશમાં ઉષ્ણુ એકદેશમાં સ્નિગ્ધ અને એકદેશમાં રૂક્ષ સ્પર્શવાળા હોય છે. આ રીતે આ પહેલે ભંગ છે. ૧ અથવા તે “રેશ વાડ દેશો मृदुकः देशो गुरुकोः देशा लघुकाः देशाः शीताः देश णः देशः स्निग्धो देशाः રક્ષા-૨’ પિતાના એકદેશમાં કર્કશ એકદેશમાં મૃદુ એકદેશમાં ગુરૂ અનેક દેશોમાં લઘુ અનેક દેશોમાં શીત એકદેશમાં ઉષ્ણ એકદેશમાં સ્નિગ્ધ અનેક દેશોમાં રૂક્ષ સ્પર્શવાળ હોય છે. આ બીજો ભંગ છે. ૨ અથવા તે “રેઃ જર્જર देशो मृदुकः देशो गुरुकः देशाः लघुकाः देशाः शीताः देश उहगः, देश : स्निग्ध : देशो
ક્ષકરૂ? તે પિતાના એકદેશમાં કર્કશ અનેક દેશમાં મૃદુ એકદેશમાં ગુરૂ અનેક દેશમાં લઘુ અનેક દેશે માં શીત એકદેશમાં ઉષ્ણ અનેક દેશમાં સ્નિગ્ધ અને એકદેશમાં રૂક્ષ સ્પર્શવાળો હોય છે. આ ત્રીજો ભંગ છે ૩ અથવા તે “શઃ જરા શો મૃદુ રેશો , રેશા ૪૩ %ા, રાઃ શીતા રે ૩ળઃ રે; રિધાર રેરા રક્ષક” તે પિતાના એકદેશમાં કર્કશ એકદેશમાં મૃદુ એકદેશમાં ગુરૂ અનેક દેશમાં લઘુ અનેક દેશોમાં શીત એકદેશમાં ઉષ્ણુ અનેક દેશોમાં સિનગ્ધ અને અનેક દેશોમાં રૂક્ષ સ્પેશવાળ હોય છે. આ ચોથો ભંગ છે. ૪
હવે બહુવચનવાળા લઘુપદથી ચેથી ચતુર્ભગીના ચાર ભાગાઓ બતાવવામાં આવે છે. –શિઃ રાઃ રે મૃદુ: રેશો પુર: તેરા રઘુરા : રીત રે ૩sળા રિાઃ રિપઃ તે કક્ષ' તે પિતાના એકદેશમાં કર્કશ એકદેશમાં મૃદુ એકદેશમાં ગુરૂ અનેક દેશમાં લઘુ અનેક દેશોમાં શીત અનેક દેશોમાં ઉણ એકદેશમાં સ્નિગ્ધ અને એકદેશમાં રૂક્ષ સ્પર્શવાળ હોય છે. ૧ આ પ્રમાણે આ પહેલે ભંગ છે. ૧ અથવા તે “રેરાઃ પરઃ રેશો મદુર તે ગુણો ાિ રઘુન્ના રેશા શીત રેરા ૩sળ રેશઃ નિધઃ રેરા ક્ષાર' પિતાના એકદેશમાં કર્કશ એકદેશમાં મૃદુ એકદેશમાં ગુરૂ અનેક દેશોમાં લઘુ અનેક દેશોમાં શીત અનેક દેશમાં ઉષ્ણુ એકદેશમાં રિનગ્ધ અને અનેક દેશમાં રક્ષ પશવાળ હોય છે. આ બીજો ભંગ છે. ૨ અથવા તે “રેરાઃ ઃ देशो मृदुकः देशो गुरुको देशा लघुकाः देशाः शीताः देशा उष्णाः देशाः स्निग्धाः રેશ રૂ પિતાના એકદેશમાં કર્કશ એકદેશમાં મૃદુ એકદેશમાં ગુરૂ અનેક દેશમાં લઘુ અનેક દેશમાં શીત અનેક દેશમાં ઉષ્ણ અનેક દેશમાં સ્નિગ્ધ અને એકદેશમાં રૂક્ષ સ્પર્શવાળે હેય છે. આ ત્રીજો ભંગ છે. ૩ અથવા તે રેસાઃ જરાઃ દેશો મહુવા રે ગુ: રેરા હૃદ: પિરાઃ શતાઃ રેશા વEMાઃ હેરાઃ નિવાઃ તેરા: ક્ષારક' પોતાના એકદેશમાં કર્કશ એકદેશમાં મૃદુ એકદેશમાં ગુરૂ અનેક દેશમાં લઘુ અનેક દેશમાં શીત અનેક દેશોમાં ઉષ્ણ અનેક દેશમાં સ્નિગ્ધ અને અનેક દેશોમાં રૂક્ષ સ્પર્શવાળે હેય છે. આ
થો ભંગ છે. ૪ “gવમેu #g uત્તળ ઢg Tદુત્તા તો વાચવા? આજ પ્રમાણે ગુરૂપદને એકવચનમાં અને લઘુપદને બહુવચનમાં
જીને સોળ ભંગ બનાવી લેવા. ફેરફારવાળા કર્કશ વિગેરે પદેના આશયથી કર્કશ ૧ તેને વિપરીત મૃદુ ૨ ગુરૂ ૩ તેને વિપરીત લઘુ ૪ શીત ૫ તેને વપરીત ઉષ્ણ ૬ નિગ્ધ છે અને તેને વિપરીત રૂક્ષ ૮ આ રીતે યાજના કર
શ્રી ભગવતી સૂત્રઃ ૧૩
૩૨૧