________________
સ્પર્શના બહુપણાને લઈ આ સેળ ૧૬ અંગે થયે છે. “વે છે જેના गरुया देसे लहुए देसे सीए देसे उसिणे देसे निद्धे देसे लुक्खे एए वि स्रोलस મંા માનિઘરવા તે પિતાના સર્વાશથી કર્કશ અનેક દેશોમાં ગુરૂ એક દેશમાં લઇ એક દેશમાં શીત એક દેશમાં ઉણ એક દેશમાં સ્નિગ્ધ એક દેશમાં રૂક્ષ સ્પર્શવાળ હોય છે. આ પ્રકારના કથનમાં પણ ૧૬ સેળ ભેગે થાય છે તેમ સમજવું કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે-આનાથી પહેલા જેમ ગુરૂ સ્પર્શના એકપણ અને લઘુ ૫શના અનેક પણામાં ૧૬ ભગ બતાવ્યા છે. બાબર એ જ પ્રમાણે ગુરૂ સ્પર્શના અનેક પણ અને લઘુ સ્પર્શના એકપણાને લઈને પક્ત ક્રમ પ્રમાણે જ ૧૬ સોળ ભંગ સિદ્ધ થાય છે, તે આ પ્રમાણે છે.–“ર્વ રાઃ રિા ઢઘુઃ રેશઃ શીતઃ રેરા ઉsળઃ રેસાઃ ત્રિધા રે ૨ સર્વાશથી કર્કશ અનેક દેશમાં ગુરૂ એક દેશમાં લઇ એક દેશમાં શીત એક દેશમાં ઉણું અને એક દેશમાં સ્નિગ્ધ સ્પર્શ વાળ હોય છે. આ પહેલે ભંગ છે. આ પહેલા ભંગના બીજા પદમાં બહુ વચન તથા બાકીના પદેમાં એકવચનને પ્રગથી આ પહેલે ભંગ થયે છે. ૧ અથવા તે “સર્વ જરાઃ મેરા: કુરા દેશ અધુર: રે શીતઃ રિ ૩s: ફરાર નિષઃ રાઃ રક્ષા ૨” સર્વાશથી તે કર્કશ અનેક દેશમાં ગુર એકદેશમાં લઘુ એકદેશમાં શીત એકદેશમાં ઉણું એકદેશમાં સિનગ્ધ અને અનેક દેશમાં રૂક્ષ સ્પર્શવાળ હોય છે. આ ભંગના બીજા અને સાતમાં પદમાં બહુવચન અને બાકીના પદમાં એકવચનના પ્રયોગથી આ બીજે ભંગ થયે છે. ૨ અથવા તે “ર્વ શા ફેશા ગુપ્તા રે રવુ તે રીતઃ શિ : રેસાઃ નિધી શો રૂ” પિતાના સર્વાશથી તે કર્કશ અનેક દેશમાં ગુરૂ એક દેશમાં લઘુ એક દેશમાં શીત એક દેશમાં ઉણું અનેક દેશમાં સિનગ્ધ અને એક દેશમાં રૂક્ષ સ્પર્શવાળો હોય છે. આ ભંગના બીજા અને છઠ્ઠા પદમાં બહુવચન અને બાકીના પદો માં એકવચનને પ્રાગ થયે છે. એ રીતે આ ત્રીજો ભંગ થયો છે. ૩ અથવા તે “સ થરાદ રેસાઃ રાઃ રેશt agaો રેરા: શતઃ રેરા વEળઃ રેરા રિના રેસા દ ” પિતાના સર્વાશથી કર્કશ અનેક દેશોમાં ગુરૂ એક દેશમાં વધુ એક દેશમાં શીત એક દેશમાં ઉણુ અનેક દેશોમાં સિનગ્ધ અને અનેક દેશોમાં રૂક્ષ સ્પર્શવાળ હોય છે. આમાં બીજા છટ્ઠા અને સાતમાં પદમાં બહુવચન અને બાકીના પદોમાં એકવચનના પ્રાગથી આ ચેથા ભંગ થયેલ છે. ૪ અથવા તે “પુર્વ જર્જરાઃ રેરા રજા રેશ પુજાઃ શીરઃ રેશા ૩wire તેરઃ રિનઃ દેશો ક્ષ” તે સર્વાશથી કર્કશ અનેક દેશોમાં ગુરૂ એકદેશમાં લઘુ એક દેશમાં શીત અનેક દેશોમાં ઉચ્ચ એકદેશમાં સ્નિગ્ધ અને એક દેશમાં રૂક્ષ સ્પર્શવાળો હોય છે. આ બીજી ચતુર્ભગીના પહેલા ભંગમાં
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૩
३०४
