________________
કરીને બીજા ભવમાં ગમન કરનાર નથી. ભવાન્તરમાં ગમન કરવુ તેનું નામ જ ‘ઉપપાત' છે, અને બીજા ભવમાં ગમન કરનારને ઔપપાતિક કહે છે. આ મતની માન્યતા અનુસાર જ્યારે શરીરની ઉત્પત્તિ થાય છે, ત્યારે જ જીવની (આત્માની) ઉત્પત્તિ થાય છે, અને શરીરના વિનાશ થાય ત્યારે આત્માના પણ વિનાશ થઈ જાય છે. આ માન્યતાને કારણે એક ભવના ત્યાગ કરીને ખીજા ભવમાં જીવના ગમનના પ્રશ્ન જ રહેતા નથી. જે વસ્તુના વિનાશ થઇ ચુકયા હાય તે વસ્તુના આવાગમનની વાત જ સંભવી શકતી નથી. આવાગમન તો એ વસ્તુ જ કરી શકે છે, કે જે સ્થિતિશીલ હેાય. ૫ ગાથા ૧૧ ૫
પુણ્ય ઔર પાપ કે અભાવકા નિરૂપણ
જો ગુણી આત્માના જ અભાવ હાય, તેા તેના ગુણુ રૂપ ધર્મ અને અધમના પણ અભાવ જ હાય, કારણ કે જ્યાં કારણનેા જ અભાવ હાય, ત્યાં કારણ પર આધાર રાખનાર કાર્યના પણ અભાવ જ રહે છે. જો ઘડાનેા જ અભાવ હાય, તે ઠીકરાંના સદ્ભાવ કેવી રીતે હાઈ શકે? એજ પ્રમાણે જો આત્મારૂપ કારણની જ સત્તા (વિદ્યમાનતા) ન હાય, તેા તેના ગુણુરૂપ ધર્મ અને અધર્મીની તે સત્તા કેવી રીતે સંભવી શકે? તેથી ધમ અને અધર્મીના અભાવ બતાવવા નિમિત્તે બારમી ગાથા કહેવામાં આવી છે. “ નથિ ” ઇત્યાદ્દિ
શબ્દા’—પુોય થિ-પૂય નાસ્તિ’સુખ વિગેરેના કુલ સ્વરૂપ પુણ્ય નથી. તથા ‘પાળે થા-પાવવા’ અથવા નરક વિગેરે કુલ રૂપ પાપ પણ નયિ-નારિક' નથી. ‘ઓવરે “તઃ અવર:' આ લાક શિવાયને બીજો સ્રો-હોદ્દ' લોક ‘થિ-નાસ્તિ' નથી. ‘લીલ-શરીરસ્ય' શરીરના ‘વિલેળ-વિનાશન' નાશ થવાથી ‘કૃત્તિનો દૈનિઃ' આત્માના વિનાસો-વિનાશ:' વિનાશ ‘ઢોĚ–મત્તિ’ થાય છે. ।।૧૨।
અન્વયા —
શાસ્ત્રોક્ત અનુષ્ઠાનોથી ઉત્પન્ન થનારાં સુખાદિ ફલરૂપ પુણ્ય પણ નથી, તથા નિષિદ્ધ કાર્યાંના સેવનથી ઉત્પન્ન થનાર અને નરકાદિ ફલરૂપ પાપ પણ નથી. આ લેાક સિવાયના
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્ર : ૦૧
૬૬
