________________
ત્યાગ કરવા લાયક દોષા બતાવીને હવે સૂત્રકાર સાધુને બીજો ઉપદેશ આપે છે— “ તિળજા ” ઇત્યાદિ
શબ્દા -દળSREEN-અધિERT’ કલહકરવાવાળા ‘મિથુનો-મો’ સાધુને તથા વલા પ્રા' પ્રકટરૂપથી ‘વાદળ વાદળામ્' કઠોરવાણી વચમાં -” એલવાવાળા સાધુને ‘ટે-ત્રથ’ મેક્ષ ‘વસ્તુવન્નાથની-ચતુવદીયતે' નષ્ટ થઈ જાય છે. વહિવાિતઃ' એટલા માટે બુદ્ધિશાળી મુનિ ‘arti-અષિજનમ્ કલહ વ ોનન કુલ' ના કરે, કલહ કરવાવાળા મેાક્ષથી દૂર થઇ જાય છે, એટલા માટે કલહ ન કરવા જોઈ એ ! ૧૯૫
-સૂત્રા -
કલહુ કરનાર તથા દૃઢતાપૂર્વક કઠોર વાણી મેલનાર સાધુના મેક્ષરૂપ અનેા સથા નાશ થઈ જાય છે, તે કારણે વિવેક યુક્ત મુનિએ કલહુ કરવા જોઇએ નહીં. એટલે કે તે કલહ કરનાર સાધુ મેાક્ષથી દૂર થાય છે. એટલે કે સંસારમાં જ અટવાયા કરે છે, માટે સાધુએ કલહ કરવા જાઇએ નહીં. ૫૧૯ા
--ટીકા
જે કલડુ કરે છે અથવા કલહ કરવાના જ જેના સ્વભાવ છે, તથા જે હઠ પૂર્ણાંક કર્કશ (કઠાર) વચનના પ્રયોગ કરે છે, એટલે કે જે કટુભાષશીલ છે, એવા સાધુના સંયમ અથવા મેાક્ષરૂપ અર્થ અત્યન્ત ભયમાં મૂકાઈ જાય છે. વિનષ્ટ થઈ જાય છે. તેથી રાત્ અાના વિવેક વાળા સાધુએ કલહ કરવા જોઇએ નહીં.
જે સાધુ કલહ કરે છે અથવા કલહકારી વચન ખાલે છે, તેને સંયમ અથવા તેનુ મેાક્ષ રૂપ પ્રયોજન નષ્ટ થઇ જાય છે, તેથી મેાક્ષાભિલાષી સાધુએ કલહ કરવા જોઇએ નહીં
આ કથનનું તપ એ છે કે દી કાળ પન્તના સંયમની આરાધના દ્વારા અને કઠિન તપસ્યાઓ દ્વારા ઉપાર્જિત કરેલા ક્ષમા આદિ ગુણ્ણાના સમૂહના કલહકારી તથા પરપીડાકારી વચના એલવાથી નાશ થઈ જાય છે. કહ્યું પણ છે કે “ન ર્શાય ” ઇત્યાદિ “ જો કલહ કરવામાં અવે, તે તપશ્ચરણ, નિયમ અને બ્રહ્મચર્ય ની સાધના દ્વારા જે પ્રાપ્ત થયુ હાય છે, તે નષ્ટ થઈ જાય છે, માટે વિવેકવાન સાધુએ કલહનો ત્યાગ કરવા જોઇએ” અન્યત્ર પણ એવું કહ્યું છે કે “ પહેલા દીર્ઘકાળ સુધી તપસ્યા કર્યુ હાય છે, તે કલહ કરવાથી તથા અન્યને પીડા પહેાચાડવાથી નષ્ટ
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્ર : ૦૧
કરીને જે પ્રાપ્ત થઈ જાય છે, ”
૨૧૪
