________________
दीपिका-नियुक्ति टीका अ.८२.१२ उपकरणद्रव्यावमोदरिकायस्वैविध्य ६०५
तत्वार्थदीपिका-पूर्व तावद्-द्रव्यावमोदरिका द्विविधत्वेन मरूपिता, उपकरणद्रव्यावमोदरिका-भक्तपानद्रव्यावमोदिका चेति । तत्र-प्रथमोपाताया उपकरणद्रव्यावमोदरिकाया स्वैविध्यं प्रतिपादयितुमाह-'उवगरण ब्यो मोयरिया' इत्यादि उपकरणद्रव्यावमोदरिका वस्त्रपात्राग्रुपकरणरूप द्रव्यविषयकाऽवमोदरिका त्रिविधा भवति, तद्यथा-एकवस्त्र-एकपात्र-त्यकतोपकरण स्वादनता भेदतः । एकं वस्त्रम् एकं चोलपट्टरूप वस्त्रम्, न द्वितीयम् १ एक पात्रम् २ त्यक्तोपकरण स्वादनता ३ च, त्यक्ता उपकरणस्य भाण्डोपकरणादेः स्वादनता आसक्तिर्यस्यामवमोदरिकायां तपो विशेषक्रियायां सा त्यक्तोपकरणस्वादनता भाण्डामत्रोपकरणादिषु मूपिरित्यागता, इत्येवं रीत्या त्रिविधा खलु उपकरण द्रव्यावमोदरिका भवति ॥१२॥
सूत्रार्थ---उपकरणद्रव्य-अवमोदरिका के तीन भेद हैं-एक वस्त्र, एक पात्र और त्यक्तोपकरण स्वादनता ॥१२॥
तत्वार्थदीपिका--द्रव्य, अवमोदरिका के दो भेदों का प्ररूपण किया गया-उपकरणद्ररूप-अवमोदरिका और भक्तपान द्रव्य-अवमोदरिका अब इनमें से पहले भेद उपकरण द्रव्य अवमोदरिका के तीन भेदों का प्रतिपादन करते हैं____ उपकरण द्रव्य-अवमोदरिका तीन प्रकार की है-एक वस्त्र एक पात्र त्यवतोकपरण स्वादनता। वस्त्र सिर्फ एक ही-चोलपट्ट और सदोरक मुख वस्त्रिका होना, दूसरा न होना एक वस्त्र-अवमोदरिका है। इसी प्रकार एक ही पात्र रखना एक पात्र अवमोदरिका है। भाण्ड, उपकरण आदि में मूर्छा का परित्याग करना त्यक्तोपकरण स्वादनता-अवमो. दरिका कहलाती है॥१२॥
સૂત્રાર્થ:--ઉપકરણગ્ય અવમોદરિકાના ત્રણ ભેદ છે એક વસ, એક પાત્ર અને ત્યકતાપકરણુસ્વાદનતા . ૧૨ છે
તવાર્થદીપિકા-દ્રવ્ય અવમેદરિકાના બે ભેદનું પ્રરૂપણ કરવામાં આવ્યું ઉપકરણ દ્રવ્ય અવમદરિકા અને ભક્ત પાનદ્રવ્ય અમેરિકા હવે આ માંથી પહેલા ભેદ ઉપકરણ દ્રવ્ય અમેરિકાના ત્રણ ભેદનું પ્રતિપાદન કરીએ છીએ
ઉપકરણદ્રવ્ય અવમદરિકા ત્રણ પ્રકારની છે એક વસ્ત્ર, એકપાત્ર અને ત્યક્તપકરણસ્વાદના વસ્ત્ર પાત્ર એક જ ધળી અને દેરા સહિતની મુખવસ્ત્રિકા બીજુ ન હોવું એક વસ્ત્ર અવમોદરિકા છે એવી જ રીતે એક જ પાત્ર રાખવું એક પાત્ર અવમેદરિકા છે. વાસણ, ઉપકરણ આદિમાં મેહને પરિત્યાગ કરવે ત્યપકરણુસ્વાદનતા અમેરિકા કહેવાય છે, જે ૧૨ છે
શ્રી તત્વાર્થ સૂત્રઃ ૨
