________________
दीपिका-नियुक्ति टीका अ.७ १.७५ च शुक्लध्यानस्थ स्वाम्यादिप्ररूपणम् ५५५ पनि ४ इति ॥ शुक्लस्य खलु ध्यानस्य चत्वारि लक्षणानि मज्ञप्तानि तद्यथा विवेकः १व्युत्सर्गः२ अन्यथम् ३ असम्मोहः४ शुक्लस्य खलु ध्यानस्य चत्वार्यालम्बनानि प्रजातानि, तद्यथा शान्तिः १ मुक्तिः २ आर्जवम् ३ मार्दवम् । शुक्लस्य ध्यानस्य चत्वारोऽनुप्रेक्षा प्रज्ञप्ता, नद्यथा-अपायाऽनुप्रेक्षा १ अशुभाऽनुभेक्षा २ अनन्त. निताऽनुप्रेक्षा ३ विपरिणामाऽनुपेक्षा ४ इति । तदेतद्ध्यानम् ॥मू० ७४॥
मूलम्-पढमा बे सुकझाणा पुटवधरस्स, उपसंतखीण कसायाणं य ॥७५॥ ___ छाया-प्रयमे द्वे शुक्ले ध्याने पूर्वधरस्य, उपशान्तक्षीण कषाययोश्च ॥७५॥ प्रकार का है और चार पदों में उसका अवतरण होता है, यथा(१) पृथक्त्ववितर्क सविचारी (२) एकत्यवितर्क अविचारी (३) सूक्ष्म क्रिया-अप्रतिपाती और (४) समुच्छिन्नक्रिया अनिवर्ति
शुक्लध्यान के चार लक्षण कहे गए हैं-विवेक,व्युत्सर्ग, अव्यथ और असंमोह । शुक्लध्यान के चार आलम्बन कहे हैं-क्षमा, मुक्ति, आर्जव और मार्दव।
शुक्लध्यान 'की चार अनुप्रेक्षाएं है-अपायानुपेक्षा, अशुभानु. प्रेक्षा, अनन्तवृत्तितानुप्रेक्षा और विपरिणामानुपेक्षा है ।।७४॥
'पढमा बे सुक्कझाणा' इत्यादि ।७५।
सूत्रार्थ-प्रथम के दो शुक्लध्यान पूर्वधर को उपशान्त कषाय और क्षोणकषाय को होते हैं ॥७५॥ છે અને ચાર પદેમાં તેનું અવતરણ થાય છે, યથા-(૧) પૃથકત્વવિતર્ક सविया२ (२) पवित मqियार (3) सूक्ष्मठिया-प्रतिपाती अने (४) સમુચ્છિન્નક્રિયા-અનિવર્તિ.
શુકલધ્યાનનાં ચાર લક્ષણ કહેવામાં આવ્યા છે વિવેક, વ્યુત્સર્ગ અવ્યથ અને અસંહ. શુકલધ્યાનમાં ચાર અલંબન કહ્યા છે, ક્ષાંતિમુકિત, આવ અને માર્દવ.
શુકલધ્ય નની ચાર અનુપ્રેક્ષાઓ છે-અપાયાનુપ્રેક્ષા અશુભાનુપ્રેક્ષા, અનંતવૃત્તિતાનું પ્રેક્ષા અને વિપરિણમાનુપ્રેક્ષા ૭૪ |
'पढमा बे सुक्लज्झाण' या
સૂવાથ–-પ્રથમના બે શુકલધ્યાન પૂર્વધરને, ઉપશાંતકષાય અને ક્ષીણકષાયને થાય છે. ૭૫ છે
त०६९
श्री तत्वार्थ सूत्र : २
